Validiteit en betrouwbaarheid vaststellen in je scriptie

Op basis van de betrouwbaarheid en validiteit kun je de kwaliteit van een onderzoek vaststellen. Hiermee wordt duidelijk hoe goed je onderzoeksmethoden iets hebben gemeten om inzicht te krijgen in je probleem en om het doel van je scriptie te bereiken.

Om de validiteit en betrouwbaarheid van je scriptie te bepalen, moet je nagaan of je met de methoden of onderzoeksmodellen hebt gemeten wat je wilde meten (validiteit) en of je resultaten hetzelfde zouden zijn als je het onderzoek op dezelfde manier herhaalt (betrouwbaarheid).

De validiteit en betrouwbaarheid van je scriptie worden bevorderd door de afbakening in je onderzoeksvraag, opzet van je onderzoeksmethode(n), de keuze voor je respondenten, de wijze van dataverzameling en je data-analyse. Dit betekent dat je hierover al moet nadenken in je plan van aanpak of onderzoeksvoorstel.

Het verschil tussen validiteit en betrouwbaarheid

Betrouwbaarheid en validiteit zijn sterk aan elkaar gerelateerd, maar duiden op verschillende kwaliteiten van het onderzoek. Zo kan een meting betrouwbaar zijn, zonder valide te zijn. Daarentegen is een valide meting doorgaans ook betrouwbaar.

Validiteit

Bij validiteit gaat het om de vraag of de resultaten uit jouw scriptie wel juist zijn en of je op basis hiervan harde conclusies kunt trekken. Zo corresponderen de resultaten van een valide onderzoek met de werkelijke eigenschappen, fenomenen en variaties in de fysieke en sociale wereld.

Het gaat bij de validiteit voornamelijk om het “instrument” waarmee je onderzoek hebt gedaan.

Wil je meer lezen over alle verschillende vormen van validiteit? Bekijk ons artikel met uitleg en voorbeelden.

Betrouwbaarheid

Bij betrouwbaarheid gaat het om hoe consistent een methode iets meet. Hierbij is het van belang dat de uitkomsten hetzelfde zijn als je de meting of het gehele onderzoek op exact dezelfde wijze nog een keer uitvoert (reproduceert of repliceert).

Betrouwbaarheid alleen is niet voldoende om te bepalen dat een onderzoek valide is. Zo kan een betrouwbare meting bijvoorbeeld alsnog leiden tot een foutieve weergave van de werkelijkheid waardoor het onderzoek niet valide is.

Wil je meer lezen over alle verschillende vormen van betrouwbaarheid? Bekijk ons uitgebreide artikel met voorbeelden en uitleg.

Validiteit en betrouwbaarheid waarborgen in je onderzoek

Je wilt graag vanaf je plan van aanpak of onderzoeksvoorstel een valide en betrouwbaar onderzoek ontwerpen. Daarom moet je ervoor zorgen dat je onderzoeksopzet goed in elkaar zit.

Validiteit waarborgen in je onderzoeksopzet

• Kies de juiste bewezen methode(n) om je onderwerp te onderzoeken.
• Als je zelf een methode ontwikkelt (bijvoorbeeld door een enquête op te stellen), moet deze gebaseerd zijn op wetenschappelijke theorieën of eerdere studies. Let hierbij ook goed op hoe je bijvoorbeeld interviewvragen verwoordt.
• Baken het onderzoek voldoende af en zorg ervoor dat je onderzoeksmethoden ook geschikt zijn om jouw probleem volledig te meten ten behoeve van de interne validiteit.
• Zorg ervoor dat je voldoende respondenten verzamelt voor je steekproef, voldoende cases onderzoekt of voldoende metingen verricht voor de externe validiteit.

Betrouwbaarheid waarborgen tijdens de uitvoering van je onderzoek

• Pas de methoden op consistente wijze toe door er bijvoorbeeld voor te zorgen dat een interview steeds in dezelfde setting plaatsvindt.
• Standaardiseer het onderzoeksverloop. Zo kun je bijvoorbeeld al je respondenten van dezelfde informatie voorzien voordat je ze vraagt naar hun mening over een bepaald fenomeen.

Validiteit en betrouwbaarheid testen

De wijze van testen is afhankelijk van het soort betrouwbaarheid en het soort validiteit dat jij in je onderzoek moet garanderen. Over het algemeen geldt dat je de betrouwbaarheid kunt inschatten door verschillende versies van dezelfde meting met elkaar te vergelijken (bijvoorbeeld een vragenlijst A en B).

De validiteit is iets lastiger te testen. De meest gebruikte wijze is door te onderbouwen of je hebt gemeten wat je wilde meten of door de uitkomsten van je onderzoek te vergelijken met relevante resultaten, data of theorieën uit andere wetenschappelijke studies.

In de volgende subparagraafjes wordt voor de belangrijkste soorten validiteit en betrouwbaarheid aangegeven hoe je deze kunt testen.

Soorten validiteit testen

Indruksvaliditeit: Beredeneer en beargumenteer waarom de meting meet wat gemeten moest worden.

Begripsvaliditeit of constructvaliditeit: Test de meting aan de hand van bestaande theorieën of kennis over het concept dat je meet.

Inhoudsvaliditeit: Controleer in hoeverre de meting alle aspecten van het concept dat je onderzoekt meet.

Criteriumvaliditeit: Test in hoeverre het resultaat van jouw meting overeenkomt met andere valide metingen van hetzelfde concept.

Soorten betrouwbaarheid testen

Herhaalbaalheid: Test de consistentie van je onderzoeksmethode: krijg je dezelfde resultaten als je de meting nog eens uitvoert?

Interbeoordelaarsbetrouwbaarheid: Controleer de consistentie van je meting met betrekking tot verschillende beoordelaars. Kom je tot dezelfde resultaten als verschillende personen dezelfde meting verrichten?

Interne consistentie: Test de consistentie van de meting zelf. Kom je tot dezelfde resultaten met behulp van verschillende testonderdelen die hetzelfde moeten meten?

Waar beschrijf je de betrouwbaarheid en validiteit in je scriptie?

Doorgaans bespreek je de betrouwbaarheid en validiteit in verschillende hoofdstukken van je scriptie. Zo laat je zien dat je hiermee rekening hebt gehouden in je onderzoeksopzet (methode) en de bespreking en interpretatie van je resultaten (discussie). Hierdoor wordt jouw onderzoek eerlijker, geloofwaardiger en verhoog je de reproduceerbaarheid.

Betrouwbaarheid en validiteit per onderzoeksmethode

• Validiteit en betrouwbaarheid bij literatuuronderzoek
• Validiteit en betrouwbaarheid bij een enquête
• Validiteit bij een interview

Cheatsheet validiteit en betrouwbaarheid: aandachtspunten tijdens elke onderzoeksfase

Gebruik dit overzicht om te weten waar je specifiek op kunt letten om jouw onderzoek valide en betrouwbaar op te zetten.

Veelgestelde vragen

Wat is validiteit?

Bij validiteit gaat het om de vraag of de resultaten uit jouw scriptie wel juist zijn en of je op basis hiervan harde conclusies kunt trekken. Zo corresponderen de resultaten van een valide onderzoek met de werkelijke eigenschappen, fenomenen en variaties in de fysieke en sociale wereld.

Het gaat bij de validiteit voornamelijk om het “instrument” waarmee je onderzoek hebt gedaan.

Wat is betrouwbaarheid?

Bij betrouwbaarheid gaat het om hoe consistent een methode iets meet. Hierbij is het van belang dat de uitkomsten hetzelfde zijn als je de meting of het gehele onderzoek op exact dezelfde wijze nog een keer uitvoert (reproduceert of repliceert).

Wat is het verschil tussen validiteit en betrouwbaarheid?

Bij validiteit gaat het om het meten wat je beoogt te meten. Bij betrouwbaarheid daarentegen gaat het om de vraag of je onderzoeksresultaten hetzelfde zouden zijn als je het onderzoek op dezelfde wijze nogmaals uitvoert.

Wat is het verschil tussen de interne en externe validiteit?

Interne validiteit is de mate waarin je met zekerheid kunt stellen dat een vastgestelde oorzaak-gevolgrelatie (causaal verband) niet door andere factoren kan worden verklaard.

Externe validiteit is de mate waarin je je resultaten kunt generaliseren naar andere omstandigheden of groepen.

De validiteit van je experiment is afhankelijk van je experimentele design.