Een introductie tot meta-analyses | Met voorbeelden
Een meta-analyse is een onderzoek naar al bestaande studies over een onderwerp waarin je geïnteresseerd bent.
Een meta-analyse in 6 stappen
Een meta-analyse bestaat over het algemeen uit 6 stappen:
- Onderzoeksvraag formuleren
- Primaire bronnen vinden
- Primaire bronnen evalueren
- Categoriseren of classificeren
- De meta-analyse uitvoeren
- De resultaten presenteren
1. Onderzoeksvraag formuleren
Formuleer de onderzoeksvraag die je wilt beantwoorden. Geef ook aan wat het doel van je onderzoek is en zorg ervoor dat je je onderzoek goed afbakent.
2. Primaire onderzoeken vinden
Probeer onderzoeken te vinden waarin dezelfde of een soortgelijke onderzoeksvraag werd beantwoord. Hiervoor kun je bijvoorbeeld Google Scholar gebruiken. Vaak kun je via je onderwijsinstelling toegang verkrijgen tot nog meer databases.
In de meeste gevallen geldt dat meta-analyses met veel bronnen betere resultaten opleveren dat meta-analyses met minder bronnen, mits alle onderzoeken relevant en betrouwbaar zijn.
3. Primaire onderzoeken evalueren
Evalueer de gevonden onderzoeken om te bepalen welke studies genoeg inhoudelijke overeenkomsten hebben met jouw eigen vraagstelling. Hiervoor kun je een lijst met inclusie- en exclusiecriteria opstellen. Zo beoordeel je bijvoorbeeld of de doelgroep van het onderzoek ongeveer gelijk is aan die van jou en of dezelfde soort analyse is gebruikt.
Ook is het belangrijk om de kwaliteit van de gevonden onderzoeken te beoordelen. Als de resultaten van een studie niet valide of betrouwbaar zijn, verlaagt dit ook de validiteit en betrouwbaarheid van je meta-analyse.
Voor je meta-analyse gebruik je uiteindelijk alleen de primaire bronnen (1) met een sterke methodologie (2) die bijdragen aan de beantwoording van je onderzoeksvraag.
4. Categoriseren of classificeren
De primaire onderzoeken zijn op verschillende manieren uitgevoerd, en daarom moet je ervoor zorgen dat je ze uiteindelijk toch met elkaar kunt vergelijken. Dit kun je bijvoorbeeld doen door overkoepelende categorieën op te stellen en de onderzoeken in te delen (te categoriseren of classificeren).
| Overkoepelende categorie | Aspecten |
|---|---|
| Participanteigenschappen | Leeftijd en al bestaande lichamelijke aandoeningen van de participanten |
| Design | Tijd tussen de operatie en de behandeling met paracetamol |
| Variabelen | Onafhankelijke variabelen, afhankelijke variabelen, confounding variabelen |
| Kwaliteit | Je deelt de onderzoeken in op basis van de kwaliteit |
| Resultaten | Standaardiseer de resultaten van de onderzoeken, zodat je één maat voor de effectgrootte hebt (bijvoorbeeld partial eta squared). Alleen dan kun je de resultaten van verschillende studies goed met elkaar vergelijken. |
Voor je eigen meta-analyse heb je waarschijnlijk meerdere categorieën en aspecten nodig.
5. De meta-analyse uitvoeren
Simpel gezegd bereken je de gemiddelde waarde voor alle primaire onderzoeken op basis van de gestandaardiseerde resultaten uit stap 4. Je kunt hiervoor verschillende meta-analysemodellen gebruiken, waarbij je soms niet alle onderzoeken hetzelfde gewicht geeft. Sommige onderzoeken zijn wellicht relevanter of belangrijker dan andere, waardoor je deze zwaarder wilt laten meewegen.
6. De resultaten presenteren
Presenteer de resultaten op overzichtelijke wijze aan je lezers. In de meeste gevallen gebruik je hiervoor een grafiek, zodat je de effectgrootte voor alle individuele onderzoeken kunt laten zien. Hierdoor is het resultaat van je meta-analyse in één oogopslag duidelijk.
De voordelen van een meta-analyse
De meta-analyse kent enkele voordelen:
- Meta-analyses bieden je de mogelijkheid om de onderzoeksresultaten tot nu toe samen te vatten en aansluitend nieuwe onderzoekskansen te vinden.
- Als de steekproef van individuele onderzoeken niet groot (genoeg) was, kun je met behulp van een meta-analyse betrouwbaardere resultaten afleiden uit de analyse van meerdere onderzoeken.
- Als de resultaten van individuele onderzoeken sterk verschilden, kan een meta-analyse een goed overzicht bieden van deze inconsistente resultaten.
De uitdagingen van een meta-analyse
Een meta-analyse gaat ook gepaard met enkele uitdagingen waarmee je rekening moet houden.
| Zwakke onderzoeken leiden tot slechte resultaten | Data-recycling |
|---|---|
| Onderzoeken die niet goed zijn uitgevoerd, kunnen je resultaten negatief beïnvloeden, omdat ze niet betrouwbaar en valide zijn.
Ken daarom meer gewicht toe aan onderzoeken met een goed uitgedachte methode dan aan onderzoeken met een lage kwaliteit. |
Vaak publiceren onderzoekers meerdere onderzoeken die op dezelfde data gebaseerd zijn.
Neem dan maar één onderzoek van die auteurs op in je meta-analyse, zodat deze resultaten niet buitenproportioneel veel gewicht toegekend krijgen. |
| Appels met peren vergelijken | Publicatiebias |
| De onderzoeken die je met elkaar vergelijkt, mogen niet te veel van elkaar verschillen, omdat je anders appels met peren probeert te vergelijken. | Vaak worden alleen onderzoeken gepubliceerd die eenduidige, significante resultaten laten zien, omdat lezers het interessanter vinden om te lezen dat er wél resultaten zijn gevonden dan dat er geen resultaten zijn gevonden.
Je kunt deze publicatiebias tegengaan door bijvoorbeeld ook ongepubliceerde onderzoeken op te nemen in je meta-analyse. Dit heet grijze literatuur. |
Let op: Grijze literatuur wordt niet altijd goed gecontroleerd (peer-reviewed). Daarom is het van belang dat je deze onderzoeken extra kritisch evalueert om te bepalen of je ze kunt gebruiken voor je meta-analyse.
Voorbeelden meta-analyses
| Titel | Spelling performance in children with developmental language disorder. A meta-analysis across European languages |
|---|---|
| Auteurs | Nelly Joye, Lucie Broc, Thierry Olive en Julie Dockrell |
| Tijdschrift | Scientific Studies of Reading |
| Titel | Computer-assisted cognitive behavior therapy for depression. A systematic review and meta-analysis |
|---|---|
| Auteurs | Jesse Wright, Jesse Owen, Derek Richards, Tracy Eells, Thomas Richardson, Gregory Brown, Marna Barrett, Mary Ann Rasku, Geneva Polser en Michael Thase |
| Tijdschrift | The Journal of Clinical Psychiatry |
Veelgestelde vragen
- Wat is een meta-analyse?
-
Een meta-analyse is een onderzoek naar al bestaande studies over een bepaald onderwerp. Het is een kwantitatieve of statistische onderzoeksmethode. Bij dit type analyse vergelijk je de resultaten van diverse onderzoeken (primaire studies) om je eigen hoofdvraag te beantwoorden.
- Hoe wordt een meta-analyse uitgevoerd?
-
Een meta-analyse bestaat over het algemeen uit 6 stappen:
Citeer dit Scribbr-artikel
Als je naar deze bron wilt verwijzen, kun je de bronvermelding kopiëren of op “Citeer dit Scribbr-artikel” klikken om de bronvermelding automatisch toe te voegen aan onze gratis Bronnengenerator.
Solis, T. (2023, 01 maart). Een introductie tot meta-analyses | Met voorbeelden. Scribbr. Geraadpleegd op 9 december 2024, van https://www.scribbr.nl/onderzoeksmethoden/meta-analyse/
