Lidwoorden in je scriptie: niet meer twijfelen over de of het
In het Nederlands bestaan alleen de lidwoorden de, het en een. “De” en “het” horen bij specifieke zelfstandig naamwoorden. Daar zijn een paar vaste regels voor.
| Soort fout | Fout | Goed |
|---|---|---|
| Verkeerd lidwoord | De onderzoek | Het onderzoek |
| Lidwoordfout bij samengesteld woord | De expertinterview | Het expertinterview |
| Ontbrekende lidwoorden | Doel van deze studie is … | Het doel van deze studie is … |
| Overbodige lidwoorden | De dinsdag is de deadline. | Dinsdag is de deadline. |
| Foutief gebruik ‘een’ | Een schrijven duurde lang. | Het schrijven duurde lang. |
| Vormen die altijd ‘de’ krijgen | Het telefoonnummers | De telefoonnummers |
| Vormen die altijd “het” krijgen | De analyseren | Het analyseren |
Met onze gratis Grammatica Check zorg je ervoor dat alle lidwoorden correct zijn in je tekst!
Probeer Scribbrs gratis Grammatica Check
Inhoudsopgave
Verkeerd lidwoord
Waarom zijn “de onderzoek”, “het deskresearch” en “het originaliteit” fout?
Ieder woord is vrouwelijk, mannelijk of onzijdig. Daar hoort een vast lidwoord bij. Zo is “onderzoek” onzijdig. Dat zie je aan een (o) achter het woord in het woordenboek. Bij onzijdige woorden gebruik je altijd het lidwoord “het” of “een”.
“Deskresearch” is mannelijk (m) en “originaliteit” is vrouwelijk (v). Mannelijke en vrouwelijke woorden krijgen altijd “de” of “een” als lidwoord.
Er zijn ook woorden die zowel mannelijk als vrouwelijk zijn, zoals “vlag”. Dan staat er m/v achter het woord. Bij deze woorden hoort altijd het lidwoord “de” of “een”.
Je kunt makkelijk woorden in het Groene boekje opzoeken als je het geslacht ervan wil achterhalen. Ook kun je welklidwoord.nl gebruiken als je twijfelt.
Herkennen van lidwoorden op basis van woordgeslacht
| Woord | Geslacht | Dus … |
|---|---|---|
| Scriptie (m) | Mannelijk | De scriptie |
| Originaliteit (v) | Vrouwelijk | De originaliteit |
| Onderzoek (o) | Onzijdig | Het onderzoek |
Ezelsbrug: Voorkomen van lidwoordfouten
Twijfel je nog welke woorden “de” krijgen en welke “het”? Dan kun je denken aan “de man”, “de vrouw” en “het onzijdige woord”. Mannelijke en vrouwelijke woorden krijgen namelijk “de” en onzijdige woorden combineer je met “het”.
Ezelsbrug toepassen bij lidwoordfouten
| Lastig te bepalen | Makkelijk te bepalen | Dus … |
|---|---|---|
| Kalender (m) | M = mannelijk – De man | De kalender |
| Bijzonderheid (v) | V = vrouwelijk – De vrouw | De bijzonderheid |
| Boek (o) | O = onzijdig – Het onzijdige woord | Het boek |
Lidwoordfout bij samengesteld woord
Waarom zijn “de expertinterview”, “het managementsamenvatting” en “het interviewvraag” fout?
Het kan logisch klinken om een lidwoord te laten aansluiten op het woord dat erna komt. Dat is niet altijd goed. Bij woorden die uit meerdere delen bestaan, moet het lidwoord aansluiten bij het hoofdwoord, namelijk het achterste deel van het samengestelde woord.
Lidwoordfouten bij samengestelde woorden herkennen
| Fout | Goed |
|---|---|
| Het interviewvraag | De interviewvraag |
| Het hoofdonderzoeker | De hoofdonderzoeker |
| Het managementsamenvatting | De managementsamenvatting |
Ezelsbrug: Lidwoordfouten in samengestelde woorden herkennen
Weet je niet zeker welk deel van een samengesteld woord het hoofdwoord is? Het achterste deel is het hoofdwoord.
| Samengesteld woord | Wat betekent het woord? | Dus … |
|---|---|---|
| Expertinterview | Een interview (o) met een expert | Het expertinterview |
| Onderzoeksmethode | Een methode (v) van onderzoek | De onderzoeksmethode |
| Hoofdonderzoeker | Een onderzoeker (m) die aan het hoofd staat | De hoofdonderzoeker |
Ontbrekende lidwoorden
Wanneer kun je beter geen lidwoorden weglaten?
In scripties is het niet academisch om lidwoorden weg te laten, in tegenstelling tot in journalistieke teksten. In scripties moet je zo specifiek mogelijk zijn. Als je een lidwoord weglaat, kan het zijn dat je niet meer nauwkeurig bent. In deze gevallen kun je daarom beter geen lidwoorden weglaten.
Herkennen van ontbrekende lidwoorden
| Liever niet | Goed |
|---|---|
| Oorzaak van dit probleem laat zien … | De oorzaak van dit probleem laat zien … |
| Feit is dat de resultaten tegenvallen. | Het feit is dat de resultaten tegenvallen. |
| Doel van deze studie is … | Het doel van deze studie is … |
Overbodige lidwoorden
Waarom kun je lidwoorden bij “de dinsdag”, “de docent De Vries” en “de onrust” beter weglaten?
Bij tijdsaanduidingen waarbij je verwijst naar een specifiek uur of een specifieke dag of maand hoef je geen lidwoord te gebruiken.
Ook hoef je geen lidwoord toe te voegen wanneer je precies genoeg schrijft door namen of indicaties toe te voegen en wanneer het woord niet-telbaar of onbepaald is. Zo voorkom je dat je te veel nadruk legt op de minst belangrijke woorden.
Herkennen van overbodige lidwoorden
| Fout | Goed |
|---|---|
| De woensdag is gereserveerd voor studie. | Woensdag is gereserveerd voor studie. |
| De voorganger van de directeur, de leraar Birungi, had veel ervaring. | De voorganger van de directeur, leraar Birungi, had veel ervaring. |
| Er was de twijfel gezaaid. | Er was twijfel gezaaid. |
Ezelsbrug: Overbodige lidwoorden voorkomen
Dat woorden bij tijdsaanduidingen geen lidwoord krijgen, is nog te onthouden. Maar hoe kom je erachter of een woord niet-telbaar of onbepaald is?
Dit doe je door twee vragen te stellen. Als je een van de twee vragen met “ja” kunt beantwoorden, kun je het lidwoord weglaten.
- Is het woord telbaar? → Kun je een getal zetten voor “gesprekken”? → Ja.
- Is het onbepaald? → Gaat het over specifieke gesprekken? → Nee.
Daarom schrijf je “Er gingen gesprekken over de politiek aan vooraf.”
| Voorbeeld | Niet-telbaar of onbepaald? | Dus … |
|---|---|---|
| Er zijn (de) observaties gedaan. | Onbepaald. Het is niet duidelijk of belangrijk over welke observaties het gaat. | Er zijn observaties gedaan. |
| Er was (de) verwarring over de opdracht. | Niet-telbaar. Je kunt niet “twee verwarring” zeggen. | Er was verwarring over de opdracht. |
| Voor deze cursus zijn (de) artikelen over de kunsthandel beschikbaar gesteld. | Onbepaald. Het is niet duidelijk of belangrijk over welke artikelen het gaat. | Voor deze cursus zijn artikelen over de kunsthandel beschikbaar gesteld. |
| Met (de) trots presenteer ik mijn scriptie. | Niet-telbaar. Je kunt niet “drie trots” zeggen. | Met trots presenteer ik mijn scriptie. |
Het lidwoord “een”
“Een” is een veelzijdig woordje. Je kunt “een” voor alle zelfstandige naamwoorden zetten, behalve voor stoffen en bij meervoudsvormen. Iets is een stof wanneer het gebruikt wordt als materiaal of grondstof om voorwerpen mee te maken.
Fouten met “een” herkennen
| Fout | Waarom fout? | Goed |
|---|---|---|
| Een goud | “Goud” is een stof. | Het goud |
| Een plastic | “Plastic” is een stof. | Het plastic |
| Een voordelen | “Voordelen” is meervoud. | Een voordeel of het voordeel |
| Een argumenten | “Argumenten” is meervoud. | Een argument of het argument |
Hoe gebruik je het woordje “een” het best?
“Een” wordt gebruikt in plaats van “de” of “het” wanneer het zelfstandig naamwoord voor het eerst genoemd wordt of wanneer niet een specifiek “iets” bedoeld wordt (wanneer het woord onbepaald is).
| Voorbeeld | Uitleg |
|---|---|
| Het is een onderzoek dat … | Hier wordt het onderzoek voor het eerst genoemd. |
| Een interview werd gehouden. | Het is onduidelijk of onbelangrijk om welk interview het gaat. |
| Veel jongeren starten een eigen onderneming. | Er wordt geen specifieke onderneming bedoeld. |
Wanneer gebruik je altijd “de”?
Bij een woord dat in het meervoud staat komt altijd “de”.
- De telefoonnummers
- De systemen
- De oplossingen
Wanneer gebruik je altijd “het”?
Bij een verkleinwoord komt altijd “het”.
- Het onderzoekje
- Het naslagwerkje
- Het opdrachtje
Let op: Gebruik liever geen verkleinwoorden in scripties, tenzij het om namen gaat.
Zelfstandig gebruikte werkwoorden
Soms krijgt een werkwoord de vorm van een zelfstandig naamwoord. Ook dan gebruik je altijd “het”.
- Het analyseren van deze casus
- Het aandragen van suggesties
- Het herschrijven van de alinea
Veelgestelde vragen
- Welk lidwoord moet je gebruiken?
-
Ieder woord is vrouwelijk, mannelijk of onzijdig. Daar hoort een vast lidwoord bij. Het woordgeslacht zie je aan een (o), (m) of (v) achter het woord in het woordenboek.
Bij onzijdige woorden gebruik je altijd het lidwoord “het” of “een”. Mannelijke en vrouwelijke woorden krijgen altijd “de” of “een” als lidwoord.
- Hoe voorkom je spelfouten?
-
Het is een goed idee om je tekst te controleren met een spellingchecker als je veel algemene spelfouten maakt. Een spellingchecker lost echter niet altijd alle problemen op en geeft af en toe zelfs een verkeerd advies.
Als je zeker wilt weten dat je een goede spellingscontrole uitvoert, kun je gebruikmaken van Scribbrs gratis Grammatica Check.
Tip Als je echt veel moeite hebt met spelling en zelfs met behulp van onze spellingscontrole nog twijfelt aan je tekst, kun je beter je tekst laten nakijken door een professional. Scribbr biedt een nakijkservice, waarbij een taalexpert je scriptie nakijkt en verbetert. - Is de nakijkservice van Scribbr beter dan die van andere bedrijven?
-
Wanneer je je document wilt laten nakijken, is het belangrijk om te letten op wie je document nakijkt en wat er precies wordt nagekeken. Scribbr heeft daarom de nakijkdiensten van andere aanbieders getest en de verschillen op een rij gezet.
Wie kijkt je document na?
Scripties nakijken is echt mensenwerk. Hierdoor kan de kwaliteit van het nakijkwerk per editor verschillen.
Om de kwaliteit zo hoog mogelijk te houden, moeten editors vaak aan bepaalde voorwaarden voldoen. Deze voorwaarden verschillen voor iedere nakijkservice. Enkele voorwaarden op een rijtje:
Scribbr-nakijkservice De meeste andere nakijkservices Diploma Minimaal een afgeronde universitaire bachelor Geen voorwaarden Streng geselecteerd Scribbr Academy doorlopen Een enkel testdocument Native speakers voor Engelse documenten Ja Nee Wat wordt er nagekeken?
Scribbr-editors kijken je scriptie na met behulp van het Scribbr-Verbetermodel©. Je kunt per onderdeel precies zien waar op wordt gelet. Dit hebben we vergeleken met andere nakijkservices in de onderstaande tabel.
Scribbr-nakijkservice Andere nakijkservice 1 Andere nakijkservice 2 Taalfouten Editors verbeteren spelfouten, typfouten, dubbele spaties en andere slordigheidsfoutjes. Spelfouten 20/23 11/23 20/23 Onder andere Dt-fouten, congruentiefouten, incomplete en overcomplete zinnen, samenstellingen en lidwoorden. Grammatica 8/10 2/10 5/10 Het gebruik van punten, komma’s, puntkomma’s of opsommingen. Interpunctie 17/18 8/18 17/18 Academische schrijfstijl Verbeteren van spreektaal, verboden woorden, subjectief en vaag taalgebruik en persoonlijke voornaamwoorden. Academisch taalgebruik 12/13 6/13 5/13 Regels voor afkortingen, werkwoordstijden, getallen en citaten in academische teksten worden toegepast. Academische conventies 3/4 1/4 3/4 Het verbeteren van omslachtige en lange zinnen, passief taalgebruik omzetten naar actief taalgebruik. Zinsbouw 3/4 2/4 3/4 Feedback Editors schrijven opmerkingen bij zinnen die niet helemaal duidelijk zijn of waar je zelf een keuze moet maken voor een bepaalde schrijfwijze. Tips en opmerkingen 18 opmerkingen 30 opmerkingen 3 opmerkingen In een persoonlijk verbetervoorstel geven editors aan welke fouten je structureel maakt. Dit helpt je om in de toekomst beter te schrijven. Persoonlijk verbetervoorstel Ja Ja Nee Structuur Check
Scribbr-nakijkservice Andere nakijkservice 1 Andere nakijkservice 2 Met deze checklists wordt bekeken of alle onderdelen zijn behandeld en of het op de juiste plek staat. Checklists 8 handige checklists Ieder hoofdstuk en elke alinea bevat de juiste informatie. Hoofdstuk- en paragraafindeling Dekt de titel de lading van de hele alinea? Zijn de koppen consistent? Titels en koppen De editor geeft het aan als je jezelf herhaalt. Herhaling Lees de reviews van 14.233 Scribbr-klanten
Wie kan je beter vragen naar de service en kwaliteit van Scribbr dan studenten die hun scriptie al door ons hebben laten nakijken?
Citeer dit Scribbr-artikel
Als je naar deze bron wilt verwijzen, kun je de bronvermelding kopiëren of op “Citeer dit Scribbr-artikel” klikken om de bronvermelding automatisch toe te voegen aan onze gratis Bronnengenerator.
Vleeshouwers, L. (2024, 24 juni). Lidwoorden in je scriptie: niet meer twijfelen over de of het. Scribbr. Geraadpleegd op 9 december 2024, van https://www.scribbr.nl/taalregels-schrijftips/lidwoorden/
