De positie van informatie in de zin: Uitleg & voorbeelden

Met iedere zin presenteer je je lezer een stukje informatie, deel je de lezer iets mee of deel je jouw kennis. De informatie die je deelt kan goed overkomen, slecht overkomen of verkeerd overkomen.

Een zin structureren

Als schrijvers willen dat hun informatie goed overkomt, moeten ze hun zinnen goed structureren. Een slechte structuur kan ervoor zorgen dat de focus op het verkeerde aspect van de zin komt te liggen. Ook kan het voorkomen dat je zin iets anders betekent dat je eigenlijk bedoelt.

Het volgende voorbeeld laat zien hoe belangrijk het is om een zin goed te structureren.

In de eerste zin valt de schrijver met de deur in huis door de nieuwe informatie “opvlieger” aan het begin van de zin te plaatsen. Daarnaast lijkt het alsof opvliegers ook veelvuldig bij mannen kunnen voorkomen, doordat “bij vrouwen” op de laatste zinsplaats valt.

In de tweede zin wordt het onbekende begrip ingeleid en staat “bij vrouwen” op een logische zinsplaats.

De start van een zin

Inleidend woord als start van de zin

Als je de zin start, dan is het van belang dat deze op een logische manier begint. Ga ervan uit dat je lezer nieuwe informatie in een zin goed moet kunnen verwerken. Deze informatie moet daarom ingeleid worden.

Je kunt informatie inleiden door de zin te beginnen met informatie waarvan je kunt veronderstellen dat deze:

• algemeen bekend is;
• vertrouwd is;
• zojuist nog aan de orde is geweest;
• algemeen inleefbaar is.

De nieuwe informatie kun je dan vastplakken aan zo’n inleidend element van de zin. Zo bestaat de zin uit het startpunt en de rest van de (nieuwe) informatie.

In de onderstaande voorbeelden wordt getoond hoe een startpunt uit verschillende elementen kan bestaan, zoals een persoonlijk voornaamwoord, tijdsbepaling, bijvoeglijk voornaamwoord of zelfstandig naamwoord. Ook laten de voorbeelden zien dat een zin onlogisch of minder prettig leest als je de informatie in een andere volgorde aan bod zou laten komen.

De nieuwe informatie staat in bovenstaande zinnen steeds aan het eind van de zin, en de zinnen worden begonnen met iets wat de lezer al kent.

Inleidend zinsdeel als start van de zin

Je kunt zelfs een heel zinsdeel gebruiken om je nieuwe informatie in te leiden.

Het gebruik van nieuwe informatie vooraan in een zin is niet fout wanneer die informatie net nog besproken is.

Vaak vergeten studenten dat de informatie die zij aan het begin van hun zin plaatsen nieuw is voor hun lezer. De informatie is immers al lang niet meer nieuw voor henzelf. Het is daarom van belang dat je je altijd in je lezer verplaatst, om zo te ontdekken of je misschien vreemde of moeilijk leesbare zinnen hebt gemaakt.

Als je merkt dat je moeite hebt om in te schatten of de tekst goed te volgen is voor iemand die nog niet bekend is met jouw scriptie, kun je ervoor kiezen om je scriptie te laten nakijken door een ervaren editor. Op die manier wordt de zinsstructuur voor je aangepast of worden opmerkingen toegevoegd om je erop te wijzen waar informatie nog niet duidelijk is voor de lezer.

Het einde van een zin

Aan het eind van de zin (niet per se het allerlaatste woord) wordt de belangrijke, ofwel nieuwe informatie, gepresenteerd. Het accent ligt op deze plaats in de zin, waardoor informatie opvalt.

Veelgestelde vragen

Waar plaats je belangrijke informatie in een zin?

Je presenteert belangrijke (of nieuwe) informatie aan het eind van de zin (niet per se het allerlaatste woord). Het accent ligt op deze plaats in de zin, waardoor informatie opvalt.

Hoe start je een zin op de goede manier?

Het is belangrijk dat je informatie eerst inleidt. Je kunt dit doen door de zin te beginnen met informatie waarvan je kunt veronderstellen dat deze:

• algemeen bekend is;
• vertrouwd is;
• zojuist nog aan de orde is geweest;
• algemeen inleefbaar is.

Wat is de Structuur Check?

De Structuur Check is een aanvullende dienst die je kunt afnemen als je jouw scriptie laat nakijken op taal.

Bij de Structuur Check geeft de editor concrete feedback op de opbouw en structuur van je document.

De editor checkt of alle benodigde onderdelen in een hoofdstuk voorkomen en of deze op de juiste plek staan. Daarnaast stelt de editor een Persoonlijke brief en een Structuurrapport op waarin precies staat welke elementen nog ontbreken en welke wijzigingen je kunt doorvoeren om de structuur van je tekst te optimaliseren.

Lees meer over de Structuur Check