Apostrof (’) | Betekenis, Regels & Voorbeelden

Een apostrof, ook wel afkappingsteken of weglatingsteken genoemd, is een leesteken dat de uitspraak van een woord verduidelijkt of aangeeft dat een of meerdere letters van een woord zijn weggelaten. De apostrof ziet eruit als een hoge komma (’).

In een academische tekst wordt de apostrof voornamelijk ingezet om verwarring over de uitspraak van een woord te voorkomen. De apostrof wordt niet gebruikt om woorden in te korten en letters weg te laten, zoals bij informele teksten wel het geval is.

Voorbeeld: Uitspraak verduidelijken Voorbeeld: Letters weglaten 
Demi heeft wel vijf bikini’s ingepakt. Ik ben over ’n uurtje klaar.
Ik ben opa’s bril verloren. Heb je m’n jas gezien?
Wat een lief baby’tje! Ik eet ’s morgens altijd een boterham.

Wanneer gebruik je een apostrof?

Je kunt een apostrof gebruiken om verschillende taalkundige vormen aan te duiden:

Hoeveel fouten bevat jouw scriptie?

De taalexperts van Scribbr verbeteren gemiddeld 150 fouten per 1000 woorden. Benieuwd wat er precies wordt verbeterd? Verschuif de cursor van links naar rechts!

Scriptie nakijken op taal

Apostrof s bij de meervoudsvorm

Je gebruikt een apostrof gevolgd door de letter s om een meervoud aan te duiden bij woorden die eindigen op de lange klinker a, e, i, o, u of y.

Voorbeeld: Meervoudsvorm met apostrof
  • Hoeveel alinea’s heb jij geschreven?
  • Er gaan elke dag minder auto’s door de wasstraat.
  • Willem heeft drie hobby’s: dansen, schilderen en gamen.

Let op: De meervoudsvorm met apostrof en de letter s geldt alleen bij woorden die eindigen op een lange klinker. Er volgt geen apostrof (maar wel een s) als het woord eindigt op:

  • De letter e met een korte klank;
  • De letter é (met een accent aigu);
  • Twee of meer klinkers in één lettergreep (e.g., ie, ui, ay, oy, eau);
  • Een medeklinker.
Voorbeeld: Meervoudsvorm zonder apostrof s
  • Noor is gek op haar tantes.
  • Haarlem heeft echt veel cafés.
  • Jayda heeft twee televisies: één in de woonkamer en één in de slaapkamer.
  • Wij krijgen met onze verjaardag altijd tien cadeaus.
  • Alle studenten hebben geklaagd over de hoeveelheid essays dit semester.
  • We hebben niet genoeg lepels voor het diner.
Tip
Je schrijft een apostrof bij een meervoud als de laatste letter als een losse letter wordt uitgesproken.

Apostrof of apostrof s bij de bezitsvorm

Je gebruikt een apostrof bij de bezitsvorm van eigennamen om verwarring over de uitspraak te voorkomen. Je kunt de apostrof schrijven vóór een bezits-s of aan het einde van het woord zonder dat er nog een letter na komt.

Je schrijft de bezitsvorm met apostrof en bezits-s bij woorden die eindigen op de lange klinker a, e, i, o, u of y.

Voorbeeld: Bezitsvorm met apostrof
  • Het is Novi’s eerste keer in het vliegtuig.
  • Is dat Zoë’s nieuwe haar?
  • Wat vind je van Paulo’s opstel?
  • Lily’s leraren zijn momenteel niet zo blij met haar.

Voor de bezitsvormen met apostrof maar zonder de bezits-s voeg je de apostrof toe bij woorden die eindigen op een sisklank.

Voorbeeld: Bezitsvorm met apostrof (sisklank)
  • Ik heb Chris’ boek geleend.
  • Dat was dan zeker Max’ schuld!
  • Het was Alice’ idee.

Let op: Je schrijft geen apostrof (maar wel een bezits-s) als de bezitsvorm eindigt op:

  • De letter e met een korte klank;
  • Twee of meer klinkers in één lettergreep (e.g., ie, ui, ay, oy, eau);
  • Een medeklinker.
Voorbeeld: Bezitsvorm zonder apostrof
  • Sannes BCG matrix krijgt van mij een acht.
  • Rosalies studiekeuze was voor niemand een verrassing.
  • Beaus fiets is gestolen.
  • Waar is Koens slaapkamer?

Apostrof bij het verkleinwoord

Je gebruikt een apostrof ook om een verkleinwoord met -tje te maken bij woorden die eindigen op:

  • Een medeklinker met daarna een y;
  • Een u die je uitspreekt als “oe”.
Voorbeeld: Verkleinwoord met apostrof
  • Wat een schattig baby’tje!
  • Ik haal even een lolly’tje voor haar.
  • Als toetje heb ik een tiramisu’tje gemaakt.

Let op: Er komt geen apostrof na verkleinwoorden die eindigen op de letter y in combinatie met een andere klinker (e.g., ay, ey, oy).

Wie helpt jou met nakijken?

Betrouwbare hulptroepen vinden is niet makkelijk...

  • Familie
  • Vrienden
  • Studiegenoten
  • Scribbr

We staan altijd voor je klaar

Apostrof bij het verkorte woord

Je kunt een apostrof ook inzetten als weglatingsteken om bij de inkorting van een woord aan te geven dat letters of cijfers uit het woord zijn weggelaten.

Voorbeeld: Apostrof als weglatingsteken
  • Ik ga dit weekend naar A’dam.
  • ’s Avonds heb ik altijd veel meer energie.
  • Geluk zit in ’n klein hoekje.
  • Mijn zoon is geboren in ’97.

Let op: Verkorte woorden waarin letters worden weggelaten worden als informeel beschouwd. Deze woorden gebruik je nooit in je scriptie.

Letter- en cijferwoorden

Bij letterwoorden (i.e., een woord dat je letter voor letter uitspreekt, zoals tv) en cijferwoorden (zoals A4) wordt bij de vervoeging naar een meervoud, bezitsvorm en verkorting ook gebruikgemaakt van een apostrof.

Aangezien deze woorden (met name afkortingen en acroniemen) letter voor letter worden uitgesproken, kunnen ook het zelfstandig naamwoord en werkwoord met een apostrof worden geschreven om de uitspraak van het woord te verduidelijken.

Voorbeeld: Apostrof bij letter- en cijferwoorden
  • De wc’s zijn inmiddels schoongemaakt.
  • BMW’s nieuwste model doet het goed bij de doelgroep.
  • Ik heb meer A4’tjes nodig.
  • Die bar is voor 50+’ers.
  • Je bent alleen maar aan het sms’en.
  • Heb ik jou daar niet over ge-sms’t?

Veelgestelde vragen

Wat is apostrof in het Engels?

Het Engelse woord voor apostrof is “apostrophe”.

Net als in de Nederlandse taal wordt een apostrof in het Engels gebruikt voor bezitsvormen. Ook wordt de apostrof in het Engels vaak gebruikt om twee of meer woorden samen te trekken:

  • She’s writing a paper.
  • I wouldn’t do that if I were you.
  • It’s raining today.
Hoe maak je een apostrof met je toetsenbord?

Het teken van de apostrof is een hoge komma (’). Als je echter op je toetsenbord de hoge komma intikt (de toets rechts van de dubbele punt en puntkomma) worden er enkele aanhalingstekens (‘) geopend. Dit teken staat de verkeerde kant op.

Bij een apostrof die komt na het woord (e.g., alinea’s, auto’s, baby’s) staat het teken automatisch goed nadat je het apostrof-teken en een spatie hebt ingetoetst. Dit teken komt overeen met het sluitende aanhalingsteken.

Let op: Als je de spatie weglaat en in plaats hiervan een klinker intoetst, komt het teken als een accent aigu op de klinker (e.g., é, á, ý, ú, ó, í).

Bij een apostrof die je plaatst vóór het woord (e.g., ’s morgens, ’97) staat de apostrof de verkeerde kant op. Je kunt dit omdraaien door het apostrof-teken en daarna een spatie in te toetsen en vervolgens Ctrl + Z tegelijkertijd in te drukken. Eventueel kun je ook eerst een ander teken intoetsen, dan het apostrof-teken, en vervolgens het teken weer verwijderen.

Wat is citeren?

Citeren is het letterlijk kopiëren van andermans woorden. Dit kan een zinsdeel, een zin of een alinea zijn. Hierbij is het belangrijk dat je de geciteerde tekst tussen aanhalingstekens plaatst en dat je correct verwijst naar de originele auteur(s) in de tekst en in de literatuurlijst.

Is het jaren ’70 of jaren 70?

Zowel de formulering jaren ’70 als jaren 70 kunnen correct zijn:

  • Jaren ’70 met apostrof betekent dat een deel van het woord is weggelaten. Deze term is een inkorting van het hele jaartal (e.g., 1770, 1870, 1970, etc.). Je kunt deze term met apostrof alleen gebruiken als het hele jaartal in de zin is ingekort tot ’70.
  • Jaren 70 zonder apostrof kun je eigenlijk altijd gebruiken. Je moet deze term gebruiken als het woord geen inkorting is van het jaartal (e.g., 1970), bijvoorbeeld als er nog “van de twintigste eeuw” achter staat. Dat zou namelijk dubbelop zijn.
Voorbeeld: Jaren ’70 of jaren 70
  • In de jaren 70 van de twintigste eeuw zijn The Beatles uit elkaar gegaan.
  • In de jaren ’70 van de twintigste eeuw zijn The Beatles uit elkaar gegaan.
  • Hans is opgegroeid in de jaren ’70.
  • Hans is opgegroeid in de jaren 70.

Deze regels gelden ook voor andere jaartallen: jaren ’40,  jaren ’50, jaren ’60, jaren ’80, jaren ’90, jaren ’0, jaren ’10, etc.

Hoe maak je een apostrof e?

Een streepje op de e (é), ook wel een e met accent aigu genoemd, maak je door op je toetsenbord de hoge komma (de toets rechts van de dubbele punt en puntkomma) in te tikken en vervolgens de letter e in te toetsen.

De e met een accent aigu (é) wordt soms onterecht de apostrof e genoemd. Een apostrof is een teken voor of achter een woord die de uitspraak van een woord verduidelijkt of aangeeft dat een of meerdere letters van een woord zijn weggelaten. Het streepje op de e (é) is een accentteken en geen apostrof.

Citeer dit Scribbr-artikel

Als je naar deze bron wilt verwijzen, kun je de bronvermelding kopiëren of op “Citeer dit Scribbr-artikel” klikken om de bronvermelding automatisch toe te voegen aan onze gratis Bronnengenerator.

Scharwächter, V. (2023, 25 februari). Apostrof (’) | Betekenis, Regels & Voorbeelden. Scribbr. Geraadpleegd op 22 april 2024, van https://www.scribbr.nl/taalregels-schrijftips/apostrof/

Wat vind jij van dit artikel?
Veronique Scharwächter

Veronique heeft twee bachelors: één in Taal- en Cultuurstudies en één in Philosophy, Politics and Economics. Daarnaast heeft zij een boek geschreven over hoe filosofie je kan helpen in je studentenleven. Ze hoopt haar brede, interdisciplinaire kennis in te kunnen zetten om zo veel mogelijk studenten te helpen met het schrijven van hun scriptie.