Dubbele punt en puntkomma in je scriptie | Uitleg & voorbeelden

De dubbele punt gebruik je direct voor een opsomming, citaat of uitleg.

De dubbele punt betekent in het eerste deel van de zin meestal “het volgende” of “als volgt” en in het tweede deel van de zin meestal “namelijk”, “want” of “immers”.

Dubbele punt

Voorbeeld: Gebruik dubbele punt bij opsomming, citaat of uitleg
  • Voor ons experiment hebben we wat documenten nodig: een instructieformulier, de vragenlijst, een declaratieformulier en een registratieformulier
  • Mevrouw Araya zei hierover: “Dit is geen toeval meer, we moeten het experiment stopzetten”.
  • We kunnen twee dingen doen: de participant bellen of nog even wachten.
  • Ik studeer volgend jaar pas af: ik heb een tussenjaar genomen.

Meestal krijgt het eerste woord na een dubbele punt geen hoofdletter, tenzij dat woord altijd al een hoofdletter krijgt (zoals een naam). Als je een hele zin citeert, dan begint die zin na de dubbele punt wel met een hoofdletter.

Hoeveel fouten bevat jouw scriptie?

De taalexperts van Scribbr verbeteren gemiddeld 150 fouten per 1000 woorden. Benieuwd wat er precies wordt verbeterd? Verschuif de cursor van links naar rechts!

Scriptie nakijken op taal

Puntkomma

Een puntkomma gebruik je tussen twee hoofdzinnen en bij opsommingen. Hiermee geef je aan dat de twee losse zinnen met elkaar verbonden zijn.

Voorbeeld: Gebruik puntkomma
  • Het was een zenuwslopende scriptieverdediging; de student was zeer gespannen.
  • De professor was niet blij met de opkomst; er waren maar drie studenten komen opdagen.
  • De scriptievoorbereidingen van Sam bestonden uit:
    • een begeleider benaderen;
    • een planning maken;
    • een enquête ontwerpen;
    • een pre-test uitvoeren.

In veel gevallen kan een puntkomma ook worden vervangen door een punt. Als de zinnen heel kort zijn, zoals “We gingen vroeg slapen. We moesten vroeg op”, is het vaak beter om een puntkomma te gebruiken. Dit leest fijner en maakt de tekst vaak beter leesbaar. Ook laat een puntkomma zien dat de zinnen met elkaar in verband staan. Als de twee zinnen erg lang zijn, kun je beter een punt gebruiken.

Na een puntkomma volgt nooit een hoofdletter, tenzij dat woord altijd met een hoofdletter wordt geschreven (zoals een naam).

Puntkomma vs. punt en puntkomma vs. komma

Er zijn weinig strikte regels voor het gebruik van de puntkomma, komma of punt. Daardoor kan het lastig zijn om een keuze te maken. Een goed trucje is om de zin eens hardop voor te lezen. Vaak hoor je aan de intonatie welk leesteken passend is.

  • Als je tijdens het voorlezen een lange pauze inlast tussen twee samenhangende zinnen, kun je beter een punt gebruiken dan een puntkomma.
  • Als je tijdens het voorlezen omhoog gaat met je stem, gebruik je meestal een komma. Als je stem daalt, dan gebruik je meestal een puntkomma of punt.

Met de dubbele punt kun je gemakkelijk opsommingen, citaten of uitleg introduceren: probeer het zelf met onze gratis Spellingscontrole!

Veelgestelde vragen

Waarvoor gebruik je een dubbele punt?

De dubbele punt gebruik je direct voor een opsomming, citaat of uitleg.

De dubbele punt betekent in het eerste deel van de zin meestal “het volgende” of “als volgt” en in het tweede deel van de zin meestal “namelijk”, “want” of “immers”.

Wanneer gebruik je een puntkomma?

Een puntkomma gebruik je tussen twee hoofdzinnen en bij opsommingen. Hiermee geef je aan dat de twee losse zinnen met elkaar verbonden zijn. In veel gevallen kan een puntkomma ook worden vervangen door een punt.

Na een puntkomma volgt nooit een hoofdletter, tenzij dat woord altijd met een hoofdletter wordt geschreven (zoals een naam).

Waarvoor worden komma’s gebruikt?

Komma’s gebruik je om een tekst beter leesbaar te maken. Een komma staat voor een rustpunt in de zin.

Je plaatst meestal een komma als je een pauze hoort in een zin als je deze hardop voorleest. In sommige gevallen moet je altijd een komma gebruiken, en in andere gevallen juist niet. Soms moet je eerst de context snappen om te weten of een komma aan de orde is.

Citeer dit Scribbr-artikel

Als je naar deze bron wilt verwijzen, kun je de bronvermelding kopiëren of op “Citeer dit Scribbr-artikel” klikken om de bronvermelding automatisch toe te voegen aan onze gratis Bronnengenerator.

Benders, L. (2024, 24 juni). Dubbele punt en puntkomma in je scriptie | Uitleg & voorbeelden. Scribbr. Geraadpleegd op 9 december 2024, van https://www.scribbr.nl/taalregels-schrijftips/dubbele-punt-en-puntkomma/

Wat vind jij van dit artikel?
Lou Benders

Lou was Scribbrs Product- en Kwaliteitsmanager tot ze naar Italië verhuisde voor de liefde en het lekkere weer. Nu werkt ze op afstand aan Scribbrs diensten en aan handige artikelen over academische teksten.