APA-stijl richtlijnen voor uitzonderingen | Uitleg & voorbeelden

Als je de APA-stijl gebruikt, merk je al snel dat de basisregels voor verwijzingen in de tekst soms niet voldoende zijn.

Wat doe je bijvoorbeeld als je bron geen publicatiedatum heeft of als je meerdere publicaties van dezelfde auteur aanhaalt?

Scribbrs APA Generator
Je kunt gebruikmaken van onze gratis APA Generator om automatisch foutloze bronvermeldingen te genereren in APA-stijl.

Als het publicatiejaar onbekend is, gebruik je in plaats daarvan z.d. (zonder datum).

Voorbeeld: Publicatie met een onbekend publicatiejaar
Onderzoek toont aan dat ontbossing minstens 10% van de wereldwijde CO2-uitstoot veroorzaakt (Perez, z.d.).

In het Engels hanteer je dezelfde regel, maar dan gebruik je n.d. (no date) in plaats van z.d.

Als je meerdere publicaties van dezelfde auteur gebruikt, kun je ze van elkaar onderscheiden met een kleine letter achter het publicatiejaar (a, b, c, et cetera). Als het publicatiejaar onbekend is, dan schrijf je “z.d.-a” en “z.d.-b”. Dit doe je ook in de literatuurlijst, zodat de bron eenvoudig kan worden teruggevonden.

Voorbeeld: Meerdere publicaties van dezelfde auteur met een bekend publicatiejaar
Werknemers zijn productiever als intrinsiek gemotiveerd zijn (Leonard, 2020a), maar extrinsieke motivatie is ook van groot belang (Leonard, 2020b).
Voorbeeld: Meerdere publicaties van dezelfde auteur met een onbekend publicatiejaar
Onderzoek toont aan dat ontbossing minstens 10% van de wereldwijde C02-uitstoot veroorzaakt (Perez, z.d.-a), maar fossiele brandstoffen zorgen voor een grotere uitstoot (Perez, z.d.-b).
Wist je dat...

Je binnen 10 minuten kunt checken of je verslag of scriptie plagiaat bevat? Het is veilig, betrouwbaar en gratis!

Doe de check

Als je verwijst naar een website als geheel, vermeld je alleen de URL. De website wordt niet opgenomen in de literatuurlijst.

Voorbeeld: Verwijzing naar website
Scribbrs website (http://www.scribbr.nl) bevat onder andere artikelen over bronvermelding, de structuur van je scriptie en statistiek.

Als je een publicatie meerdere keren aanhaalt in één alinea, hoef je het jaartal van de bron niet te herhalen bij verwijzingen in de lopende tekst. Je herhaalt het jaartal wel als je geheel tussen haakjes naar de bron verwijst. Zodra je een nieuwe alinea begint en je de bron weer noemt in de lopende tekst, moet je het jaartal opnieuw toevoegen.

Voorbeeld: Auteur opnieuw noemen in alinea
Uit onderzoek van Forbes (2021) blijkt dat ouderen vaak behoefte hebben aan meer contact. Forbes merkte ook op dat ze liever contact hebben met jongeren dan met leeftijdsgenoten. Daarom werd geconcludeerd dat het nodig is om jongere vrijwilligers te werven (Forbes, 2021).

Het komt vaak voor dat je binnen één set haakjes naar meerdere publiaties van verschillende auteurs wilt verwijzen. Je rangschikt de auteurs van de verschillende bronnen op alfabetische volgorde en je scheidt de publicaties van elkaar met een puntkomma en een spatie.

Voorbeeld: Meerdere publicaties van verschillende auteurs
Verschillende studies (Driessen & Anterveld, 2020; Joseph, 2021; Rabatt, 2021) tonen aan dat studenten meer scriptiebegeleiding nodig hebben dan zij momenteel ontvangen.

Zijn jouw APA-bronvermeldingen foutloos?

De AI-gedreven APA Checker toont je iedere fout in je bronvermelding en legt je uit hoe je het oplost. Nooit meer een lager cijfer door bronvermelding!

Aan de slag

Als je binnen één set haakjes wilt verwijzen naar meerdere publicaties van dezelfde auteur, noem je de auteursnaam één keer, gevolgd door alle jaartallen van de publicaties. Deze scheid je van elkaar met komma’s en je plaatst de jaartallen in chronologische volgorde. Ook in dit geval krijgen meerdere publicaties in één jaar een letter als achtervoegsel.

Voorbeeld: Meerdere publicaties van dezelfde auteur
Meerdere studies (Potter, 2017, 2018, 2021; Suan, 2019, 2021a, 2021b) tonen aan dat illegaal bezit van exotische dieren steeds vaker voorkomt.
Voorbeeld: Meerdere publicaties van dezelfde auteur in de literatuurlijst
Khim, A. A. B. (2021a). Geschiedenis van de Nederlandse taal. Vrije Pers.

Khim, A. A. B. (2021b). Taalverandering door de eeuwen heen. Vrije Pers.

Het kan voorkomen dat je twee verschillende auteurs met dezelfde achternaam in je lijst hebt staan. In die gevallen vermeld je bij verwijzingen in de tekst ook de voorletters van deze auteurs, zelfs als de publicatiedatum verschilt. Zo maak je duidelijk dat het om twee verschillende personen gaat.

Voorbeeld: Auteurs met dezelfde achternaam
A. G. Müller (2021) beschrijft net als D. E. Müller (2019) marketingmodellen voor start-ups.

Verschillende studies (A. G. Müller, 2021; D. E. Müller, 2019) beschrijven marketingmodellen voor start-ups.

Als je twee bronnen hebt met dezelfde eerste auteursnaam en hetzelfde jaartal, krijgen deze bronnen dezelfde schrijfwijze bij de verkorte vorm met et al.

Voorbeeld: Bronnen met dezelfde schrijfwijze door toevoeging et al.
(Beck, Zimmermann, Van Rooij, & Silvestri, 2021) wordt bij de tweede verwijzing (Beck et al., 2021).

(Beck, Zimmermann, Lamers, D’Angelo, & Silvestri, 2021) wordt bij de tweede verwijzing ook (Beck et al., 2021).

Dit probleem los je op door meer auteurs toe te voegen totdat je het verschil tussen beide bronnen kunt zien. Je voegt aan het eind “et al.” toe voor auteurs die je niet hoeft op te sommen om het onderscheid duidelijk te maken.

Voorbeeld: Bronnen met toevoegen van auteurs
(Beck, Zimmermann, Van Rooij & Silvestri, 2021) wordt bij de tweede verwijzing  (Beck, Zimmerman, Van Rooij et al., 2021).

(Beck, Zimmermann, Lamers, D’Angelo, & Silvestri, 2021) wordt bij de tweede verwijzing (Beck, Zimmermann, Lamers et al., 2021).

Soms komt het voor dat je alleen de voornaam van de auteur weet, en niet de achternaam. In dat geval gebruik je de voornaam als achternaam in de verwijzing in de tekst.

Voorbeeld: Auteur met alleen een voornaam
Het is niet vanzelfsprekend dat iedereen hiervan op de hoogte is (Hannah, 2021).

In de literatuurlijst geldt hetzelfde: je gebruikt de voornaam als achternaam en laat de voorletters weg.

Als de auteur of organisatie onbekend is, dan wordt de verkorte titel vermeld.

  • Alle kernwoorden krijgen hoofdletters (title case).
  • Titels van artikelen, hoofdstukken uit boeken en webpagina’s komen tussen dubbele aanhalingstekens te staan.
  • Titels van tijdschriften, boeken en rapporten worden gecursiveerd.
Voorbeeld: Onbekende of anonieme auteur
Statistiekcolleges worden steeds populairder (“Statistics are hot”, 2021).

Volgens het artikel in Plagiaat vaak Onbewust (2021) is plagiaat vaak het gevolg van het gebrek aan kennis over bronvermelding.

Je gebruikt alleen “Anoniem” (of: Anonymous in een Engelse scriptie) als auteursnaam als de bron nadrukkelijk “Anoniem” als auteur noemt.

Voorbeeld: Verwijzing naar Anonymous
Hogescholen en universiteiten kiezen steeds vaker voor de APA-stijl (Anoniem, 2020).

Als de auteur, het jaartal en de titel onbekend zijn, geef je een korte omschrijving van het onderwerp tussen blokhaken.

Voorbeeld: Auteur, jaar en titel onbekend
Een heldere en duidelijke uitleg is het allerbelangrijkst ([Visie Scribbr], z.d.).

Het komt soms voor dat je in een bron een interessante verwijzing vindt naar een andere bron (of een citaat uit een andere bron). Je probeert in dit geval altijd de oorspronkelijke bron op te sporen, zodat je hiernaar kunt verwijzen. Mocht je de bron niet kunnen vinden, dan mag je indirect verwijzen. In de literatuurlijst neem je dan alleen de bron op die je hebt geraadpleegd. In dit geval is dat Leunissen.

Voorbeeld: Indirecte verwijzing
Narratieve verwijzing
Sill (geciteerd in Leunissen, 2021) beschrijft drie mogelijke oorzaken.

Verwijzing tussen haakjes
Er worden drie mogelijke oorzaken beschreven (Sill, geciteerd in Leunissen, 2021).

Als je verwijst naar persoonlijke communicatie, dan vermeld je deze bronnen niet in de literatuurlijst. Ze zijn namelijk niet toegankelijk voor lezers, dus ze kunnen deze bronnen niet opzoeken. In de tekst moet je wel naar deze bronnen verwijzen:

Voorbeelden: Persoonlijke communicatie
Volgens T. Wolters (persoonlijke communicatie, 24 december 2020) zijn de resultaten snel beschikbaar.

Er is aangegeven dat de resultaten snel beschikbaar zijn (T. Wolters, persoonlijke communicatie, 24 december 2020).

Bekijk ons uitgebreide artikel over persoonlijke communicatie.

Soms wil je een citaat overnemen uit een anderstalige bron. Een citaat in het Engels kun je vaak zonder problemen overnemen in je Nederlandse scriptie, maar voor andere talen is dit lastiger, omdat lezers die taal mogelijk niet beheersen. Dan kun je ervoor kiezen om het citaat te vertalen.

Volgens de APA-stijl spreek je bij een vertaling niet langer van een citaat, maar van een parafrase. Je behandelt de bron als een normale parafrase en plaatst dus geen dubbele aanhalingstekens.

In de literatuurlijst noteer je eerst de originele titel en daarna plaats je de vertaalde titel tussen blokhaken.

Voorbeeld: Vertaling van citaat
In de tekst
Kinderen met een taalontwikkelingsstoornis hebben problemen met het produceren en begrijpen van taal, waardoor onder andere lezen bemoeilijkt wordt (Charles, 2021).

Literatuurlijst
Charles, J. A. (2021). Developmental language disorders and the understanding of spoken language [Taalontwikkelingsstooornissen en het begrip van gesproken taal]. Free Press.

Veelgestelde vragen

Mag je een citaat vertalen?

De APA-stijl geeft aan dat je bij een vertaling niet langer meer van een citaat spreekt maar van een parafrase.

Je behandelt de bron als een normale parafrase en plaatst dus geen aanhalingstekens. In de literatuurlijst schrijf je eerst de originele titel op en hierna plaats je tussen blokhaken ‘[]’ de vertaalde titel.

Meer info

Welke brontypen vallen volgens de APA-stijl onder persoonlijke communicatie?

Volgens de APA-stijl vallen alle bronnen die niet kunnen worden geraadpleegd door de lezer onder persoonlijke communicatie. Als jouw bron privé of ontoegankelijk is voor het lezerspubliek van je tekst, dan valt deze onder persoonlijke communicatie.

Veelvoorkomende voorbeelden zijn gesprekken, e-mails, berichten, brieven en interviews of optredens die niet zijn opgenomen.

Tip: Geneer gemakkelijk je literatuurlijst met Scribbrs APA Generator.

Hoe citeer ik een indirecte bron in APA-stijl (bron in bron)?

Bij een APA-verwijzing in de tekst gebruik je de zinsnede “geciteerd in” als je een indirecte bron wilt citeren (bijvoorbeeld als je de originele bron niet kunt vinden).

Verwijzing tussen haakjes: (De Bruin, 1998, geciteerd in Megens, 2019).
Narratieve verwijzing: De Bruin (1998, geciteerd in Megens, 2019) stelt dat …

In de literatuurlijst voeg je alleen de secundaire bron toe (Megens, 2019).

Tip: Geneer gemakkelijk je literatuurlijst met Scribbrs APA Generator.

Citeer dit Scribbr-artikel

Als je naar deze bron wilt verwijzen, kun je de bronvermelding kopiëren of op “Citeer dit Scribbr-artikel” klikken om de bronvermelding automatisch toe te voegen aan onze gratis Bronnengenerator.

Swaen, B. (2023, 03 april). APA-stijl richtlijnen voor uitzonderingen | Uitleg & voorbeelden. Scribbr. Geraadpleegd op 18 maart 2024, van https://www.scribbr.nl/apa-stijl/uitzonderingen-verwijzingen-de-tekst-volgens-de-apa-regels/

Wat vind jij van dit artikel?
Bas Swaen

Bas is mede-oprichter van Scribbr. Bas komt uit een echt onderwijsgezin en is een ervaren scriptieschrijver. Met heldere uitleg over moeilijke materie probeert Bas studenten op weg te helpen.