Hoe schrijf ik een goede aanleiding voor mijn scriptie of onderzoek?

In de aanleiding van je scriptie moedig je de lezer aan om jouw inleiding te lezen door interesse te wekken voor de probleemstelling (het onderwerp) van je onderzoek.

Een aanleiding is datgene wat je heeft geïnspireerd tot een onderzoek naar je scriptieonderwerp. Meestal vormt je aanleiding het eerste onderdeel van je inleiding.

Voorbeeld: Aanleiding
Uit een recent landelijk onderzoek van het Trimbos-instituut, het RIVM en GGD GHOR Nederland (2021) is gebleken dat 51% van de studenten psychische klachten ervaart. Al langere tijd wordt aangegeven dat het niet goed gaat met de mentale gezondheid van studenten. Prestatiedruk, eenzaamheid, sociale druk en financiële druk worden genoemd als oorzaken voor deze stagnering.

In dit onderzoek wordt getracht te achterhalen waarom de mentale gezondheid van studenten achteruitgaat en wat nodig is om de psychische klachten van deze generatie te verminderen.

Wat is een aanleiding?

Een aanleiding is jouw inspiratie of beweegreden voor het schrijven van je scriptie. Je voegt een aanleiding toe aan je scriptie om de aandacht van de lezer te trekken.

Je beschrijft de aanleiding tot jouw probleemstelling door in te gaan op datgene wat ervoor heeft gezorgd dat jij dit onderzoek schrijft. Er zijn doorgaans drie soorten aanleidingen:

  1. Een eigen ervaring die heeft geleid tot de probleemstelling
  2. Een recente gebeurtenis met betrekking tot de probleemstelling
  3. Een gebeurtenis bij je opdrachtgever voor wie je de probleemstelling onderzoekt
Tip
Vind je het lastig om jouw aanleiding te formuleren? Stel jezelf dan de vraag: Waarom heb ik voor dit onderwerp gekozen? Waarom ben ik in dit onderwerp geïnteresseerd?

Iedere soort aanleiding bestaat uit drie delen:

  • Inleiding: trek de aandacht van de lezer door de gebeurtenis te introduceren die tot het probleem heeft geleid.
  • Achtergrondinformatie (context onderzoek): ga dieper in op de gebeurtenis door hierover meer informatie te geven en zo de context van je onderzoek te schetsen.
  • Brug naar probleemstelling: geef aan dat er sprake is van een probleem en sla zo een brug naar de probleemstelling van je onderzoek.
Tip
Houd de aanleiding simpel. De aanleiding mag kort en krachtig zijn. Het is niet nodig om meerdere aanleidingen op te schrijven. Kies voor de beste en schrijf die op.

Als je het lastig vindt om je aanleiding kort te houden, kun je gebruikmaken van onze nakijkservice. Onze taalexperts staan klaar om je te helpen met het inkorten van je tekst. 

Ontvang feedback op taal, structuur, lay-out en bronvermelding

Professionele Scribbr-editors kijken je scriptie na op:

  • Academisch taalgebruik
  • Onduidelijke zinnen
  • Grammaticale fouten
  • Interpunctie
  • Verboden woorden

Bekijk het voorbeeld

Een eigen ervaring

Als je een eigen ervaring gebruikt als aanleiding moet je deze op een prikkelende manier beschrijven. Een eigen ervaring kan van jezelf zijn, maar ook van iemand uit je omgeving.

Onderdeel Uitleg
Inleiding Geef aan welke ervaring je had, waardoor je ergens je vraagtekens bij zette.
Achtergrondinformatie Beschrijf waar je precies je vraagtekens bij zette. Geef achtergrondinformatie.
Brug naar probleemstelling Beschrijf dat er dus sprake is van een probleem dat jij nu in jouw scriptie gaat onderzoeken.
Voorbeeld: Aanleiding van eigen ervaring
Het heeft 18 maanden geduurd voordat ik een studentenkamer wist te bemachtigen in Utrecht. In de tussentijd moest ik elke dag meer dan een uur heen en weer reizen tussen Arnhem en Utrecht. En ik bleek niet de enige te zijn. Om mij heen waren studenten soms wel 2 tot 3 jaar bezig met de zoektocht naar een kamer. Dit kwam niet doordat ze niet actief zochten, maar doordat ze het elke hospiteeravond moesten opnemen tegen 50 anderen. Dit heeft ons belemmert om productief te studeren en een bruisend studentenleven op te bouwen.

De gemiddelde wachttijd voor een studentenkamer van een woningcorporatie in Utrecht is momenteel 4 jaar, 3 maanden en 18 dagen (RTLNieuws, 2022). In deze scriptie wordt ingegaan op een mogelijke oplossing voor de schaarste aan studentenkamers in Utrecht.

Een recente gebeurtenis

Als een recente gebeurtenis de directe aanleiding voor jouw onderzoek is geweest, dan dien je deze gebeurtenis te beschrijven om zo context te bieden aan de lezer.

Een recente gebeurtenis kan bijvoorbeeld zijn:

  • Een relevant nieuwsitem
  • Een quote of uitspraak van iemand die te maken heeft met je onderwerp
  • Feiten over de huidige stand van zaken
  • Cijfers uit een recent rapport
  • De uitkomst van een wetenschappelijk onderzoek
Onderdeel Uitleg
Inleiding Beschrijf de gebeurtenis zo duidelijk mogelijk. Gebruik van data en cijfers is een pré!
Achtergrondinformatie Ga dieper in op de gebeurtenis om de situatie goed te schetsen om vervolgens de brug te kunnen slaan naar je probleem (hieronder: slot). Zo kun je hier de context van een onderzoek bespreken.
Brug naar probleemstelling Sla een brug naar de probleemstelling.
Voorbeeld: Aanleiding met een recente gebeurtenis
Op 7 september 2008 raakte de financiële crisis in de Verenigde Staten in een stroomversnelling met de nationalisatie van de hypotheekbanken Fannie Mae en Freddie Mac. Wat volgde was een wereldwijde bankencrisis. De totale financiële crisis heeft volgens schattingen van het IMF eind 2009 al 8,4 biljoen euro gekost.

De Europese Commissie schat dat de verschillende vormen van financiële support aan de Europese banksector ongeveer 16,5% van de Europese BBP bedraagt. Vooral dit laatste heeft de discussie aangewakkerd over de vraag hoe in de toekomst een wereldwijde financiële crisis kan worden voorkomen.

Een gebeurtenis bij je opdrachtgever

Als je voor een opdrachtgever een probleemstelling onderzoekt, is de aanleiding gerelateerd aan een ontwikkeling die invloed heeft op je opdrachtgever. Het kan zijn dat hierdoor nieuwe kansen gecreëerd worden die de opdrachtgever wil benutten of dat er een negatieve ontwikkeling is, waardoor jij moet onderzoeken hoe je een bepaald probleem zou kunnen oplossen.

Onderdeel Uitleg
Inleiding Bespreek de aanleiding die ertoe heeft geleid dat jouw opdrachtgever jou heeft verzocht hier onderzoek naar te doen.
Achtergrondinformatie Ga dieper in op de aanleiding door meer achtergrondinformatie te geven. Zo kun je de context van het onderzoek beschrijven.
Brug naar probleemstelling Sla nu de brug naar de probleemstelling door aan te geven waarom dit een probleem is of kan zijn voor je opdrachtgever.
Voorbeeld: Aanleiding gebeurtenis bij opdrachtgever
Sinds de invoering van het nieuwe klantenmanagementsysteem bij woonwinkel Bank & Bed in augustus 2022 hebben supportmedewerkers beduidend minder plezier in hun werk.

Zo hebben medewerkers zich gemiddeld 15% vaker ziek gemeld dan voor augustus 2022 en bleek uit een enquête die medewerkers anoniem konden invullen dat 6 van de 17 medewerkers overwegen binnen een jaar een nieuwe baan te zoeken.

Deze daling in tevredenheid heeft niet alleen een negatief effect op de werksfeer, maar ook op de verkoopcijfers. Het is echter niet duidelijk waarom de supportmedewerkers minder tevreden zijn met hun werk sinds de invoering van het nieuwe klantenmanagementsysteem.

Wie helpt jou met nakijken?

Betrouwbare hulptroepen vinden is niet makkelijk...

  • Familie
  • Vrienden
  • Studiegenoten
  • Scribbr

We staan altijd voor je klaar

Volgende onderdeel in de inleiding

Zodra je klaar bent met de aanleiding ga je in op je probleemstelling. Deze twee onderdelen dienen logisch op elkaar aan te sluiten in de inleiding.

Bekijk alle onderdelen van de inleiding

Veelgestelde vragen over de aanleiding

Is het nu een inleiding of een aanleiding?

Of je het eerste hoofdstuk inleiding of aanleiding noemt, is afhankelijk van de richtlijnen van jouw studie. Als deze richtlijnen onduidelijk zijn en je nog niet weet of je eerste hoofdstuk inleiding of aanleiding moet heten, kies dan voor inleiding. In deze inleiding (of aanleiding) omschrijf je altijd de aanleiding voor jouw plan van aanpak.

Wat is maatschappelijke of praktische relevantie?

Een praktisch of maatschappelijk relevant onderzoek draagt bij aan de oplossing voor een probleem, waardoor je bijdraagt aan de maatschappij.

In een maatschappelijk of praktisch relevant onderzoek wil je onder andere:

  • nuttige conclusies trekken over de huidige stand van zaken;
  • testen of een bepaalde methode werkt of niet;
  • leiden tot aanbevelingen om een probleem op te lossen.
    Wat is wetenschappelijke relevantie?

    Met een wetenschappelijk relevant onderzoek draag je bij aan het bevorderen van de beschikbare wetenschappelijke kennis door bijvoorbeeld:

    • een gat (hiaat) in de literatuur op te vullen
    • een theoretisch probleem te helpen oplossen
    • aan bestaande literatuur bij te dragen
    • een nieuw perspectief op het onderwerp te introduceren

    Als je een universitaire opleiding volgt, moet je de wetenschappelijke relevantie (ook wel theoretische relevantie genoemd) van je onderzoek bewijzen. Vaak is je onderzoek daarmee ook praktisch relevant.

    Je kunt ervoor zorgen dat je onderzoek wetenschappelijk relevant is door na te gaan waar nog geen onderzoek naar gedaan is. Je kunt bijvoorbeeld kijken naar (nog niet uitgevoerde) vervolgonderzoeken die worden aangeraden in de discussie van wetenschappelijke artikelen of andere scripties.

    Citeer dit Scribbr-artikel

    Als je naar deze bron wilt verwijzen, kun je de bronvermelding kopiëren of op “Citeer dit Scribbr-artikel” klikken om de bronvermelding automatisch toe te voegen aan onze gratis Bronnengenerator.

    Scharwächter, V. (2022, 29 november). Hoe schrijf ik een goede aanleiding voor mijn scriptie of onderzoek?. Scribbr. Geraadpleegd op 9 december 2024, van https://www.scribbr.nl/scriptie-structuur/aanleiding-scriptie/

    Wat vind jij van dit artikel?
    Veronique Scharwächter

    Veronique heeft twee bachelors: één in Taal- en Cultuurstudies en één in Philosophy, Politics and Economics. Daarnaast heeft zij een boek geschreven over hoe filosofie je kan helpen in je studentenleven. Ze hoopt haar brede, interdisciplinaire kennis in te kunnen zetten om zo veel mogelijk studenten te helpen met het schrijven van hun scriptie.