Betrouwbare bronnen voor in je scriptie | Uitleg & voorbeelden

De informatie in je scriptie is altijd gebaseerd op betrouwbare bronnen. Deze heb je nodig om jouw onderzoek te verantwoorden. Ook laat brongebruik zien dat je je hebt ingelezen in het onderwerp en dat je je bewust bent van de bestaande perspectieven en theorieën. Jouw onderzoek bouwt voort op eerdere onderzoeken.

Probeer altijd meerdere bronnen over een onderwerp te vinden in plaats van je onderzoek te onderbouwen met slechts een paar bronnen of bronnen die allemaal door dezelfde auteur zijn geschreven.

Je kunt er eventueel voor kiezen om gratis correcte bronvermeldingen te genereren met onze APA Generator of MLA Generator.

Wat is een goede bron?

In de wetenschappelijke wereld worden artikelen uit wetenschappelijke tijdschriften (journals) als goede bronnen gezien, omdat:

  • deze artikelen aan hoge eisen moeten voldoen en nagenoeg altijd onderworpen zijn aan een peer review door onafhankelijke experts;
  • de tijdschriften betrouwbare bronnen zijn en vaak hoog aangeschreven staan.

Deze artikelen zijn dan ook zeer geschikt om in je scriptie te gebruiken. Probeer in je zoektocht naar bronnen eerst dit soort artikelen te zoeken, bijvoorbeeld via Google Scholar.

Zijn jouw APA-bronvermeldingen foutloos?

De AI-gedreven APA Checker toont je iedere fout in je bronvermelding en legt je uit hoe je het oplost. Nooit meer een lager cijfer door bronvermelding!

Aan de slag

Verschil onderwijsinstellingen

De meeste onderwijsinstellingen accepteren niet alle soorten bronnen. Zo vinden veel hogescholen en universiteiten Wikipedia geen geschikte bron. Controleer de richtlijnen van jouw onderwijsinstelling om te bepalen welke bronsoorten je mag gebruiken.

Welk bronsoorten kan ik gebruiken?

Wij raden aan om voor je argumentatie vooral artikelen uit wetenschappelijke tijdschriften te gebruiken. Mocht je geen of weinig artikelen over jouw onderwerp kunnen vinden in wetenschappelijke tijdschriften, dan kun je eventueel ook bronnen raadplegen die niet wetenschappelijk van aard zijn, maar die wel betrouwbaar zijn. Een goed voorbeeld hiervan is een rapport of een handboek.

Als je de actualiteit van je onderwerp of de aanleiding van je onderzoek wilt onderbouwen, is de wetenschappelijke achtergrond van een bron minder van belang. Hiervoor kun je dus ook prima nieuwsartikelen gebruiken.

Welk type bron je ook gebruikt: het is van groot belang dat je de betrouwbaarheid van je bronnen beoordeelt. Zo kun je namelijk de geloofwaardigheid en betrouwbaarheid van je onderzoek waarborgen. In dit artikel vind je vragen die helpen de betrouwbaarheid van veelgebruikte bronnen in scripties te beoordelen. Deze vragen zijn gebaseerd op de CRAAP-test, die is ontworpen door de California State University.

Kwaliteit van een bron beoordelen

Het is belangrijk dat je de kwaliteit van bronnen kritisch beoordeelt. Hoe hoger de kwaliteit van de gebruikte bronnen, hoe steviger jouw eigen onderzoek staat. De kwaliteit van een bron kun je checken aan de hand van:

  • achtergrond van de auteur: Is de auteur een autoriteit op het gebied waar de bron over gaat?
  • publicatiedatum: Gaat jouw scriptie over een onderwerp waar nieuwe ontwikkelingen elkaar snel opvolgen (bijvoorbeeld sociale media)? Dan heb je waarschijnlijk minder aan een artikel dat al 10 jaar oud is.
  • aantal verwijzingen: Via Google Scholar kun je zien hoe vaak een artikel in andere onderzoeken is gebruikt. Als een onderzoek vaak door andere onderzoekers wordt gebruikt, is de kans groter dat je met een goede bron te maken hebt.
  • opdrachtgever: Regelmatig wordt onderzoek uitgevoerd in opdracht van en betaald door een bedrijf. Omdat dit bedrijf voor het onderzoek betaalt, kan het zijn dat alleen de positieve effecten naar voren komen in het onderzoek. Dit geeft een vertekend beeld en daardoor is het onderzoek minder betrouwbaar

Voorkom plagiaat en doe de gratis plagiaatcheck.

Start gratis check

Meest voorkomende bronnen in scripties

Wetenschappelijk tijdschrift

Een artikel uit een wetenschappelijk tijdschrift (journal) beschrijft wetenschappelijk onderzoek. Deze artikelen geven inzicht in de recente literatuur over een bepaald onderwerp. Ook maken ze duidelijk wat voor onderzoek er al gedaan is en waar nog onderzoek naar kan worden gedaan.

Voordat een onderzoek gepubliceerd wordt, wordt het conceptartikel grondig gecontroleerd door een redactiecommissie. De eisen om een onderzoek te publiceren in een wetenschappelijk tijdschrift zijn bijzonder hoog. Dit maakt een artikel uit een wetenschappelijk tijdschrift een erg betrouwbare bron.

Betrouwbaarheid wetenschappelijke tijdschriften
Over het algemeen kun je wetenschappelijke tijdschriften als betrouwbare bronnen beschouwen als je een academische tekst wilt schrijven. Toch zijn enkele invloedrijke wetenschappelijke tijdschriften betrouwbaarder dan andere, kleinere tijdschriften.
Vraag jezelf af:
  • Wie zijn de onderzoekers? Waar werken ze?
  • Hebben andere onderzoekers het artikel gelezen en goedgekeurd (peer review)
  • Hoe vaak is het tijdschriftartikel aangehaald in andere onderzoeken?

Boeken

Een boek dat verschillende wetenschappelijke onderzoeken beschrijft, kun je gebruiken in je scriptie. Het is echter wel beter om de originele bronnen die in het boek beschreven worden op te zoeken, en daarnaar te verwijzen. Hetzelfde geldt bijvoorbeeld ook voor een boek waarin een model wordt beschreven. Wil jij het model gebruiken in jouw scriptie? Verwijs dan bij voorkeur naar de originele bron.

Betrouwbaarheid boeken
Over het algemeen zijn boeken betrouwbaardere bronnen dan websites. Net als bij websites is het echter belangrijk om na te gaan wie de auteur of uitgever van een boek is en wat de beweegredenen kunnen zijn om de informatie te publiceren (zoals informeren of commerciële doeleinden).
Vraag jezelf af:
  • Wanneer werd het boek gepubliceerd? Bestaat er misschien een recenter boek over hetzelfde onderwerp?
  • Zijn er andere versies van hetzelfde boek? Zo ja, dan is het waarschijnlijk een betrouwbare bron, aangezien de auteur en uitgever duidelijk gemotiveerd zijn om de informatie actueel te houden.
  • Wie is de auteur? Is de auteur een expert op het gebied van zijn onderzoek? Google de auteursnaam op om deze informatie te vinden.
  • Is het boek gepubliceerd door een bekende uitgeverij? Zo niet, dan is het mogelijk dat de feiten niet grondig gecheckt zijn of dat de tekst niet voldoende gecontroleerd is. Het boek is dan mogelijk onbetrouwbaar.
  • Is het doel of de intentie van het boek duidelijk? Heeft het boek als doel de lezer te informeren of te overtuigen van een bepaald perspectief?

Internetartikelen

Pas op met het gebruik van informatie die je op het internet vindt. Van alle typen bronnen hebben websites de grootste kans niet betrouwbaar te zijn. Daarom moet je voorzichtig zijn wanneer je besluit om een website te gebruiken voor je onderzoek. Iedereen kan informatie op het internet plaatsen, waardoor de kwaliteit lastig kan worden ingeschat. Wij raden het gebruik van onbekende internetbronnen in je scriptie af. Je bronnen moeten geschreven zijn door onpartijdige, professionele experts, en niet door personen of instellingen met een commercieel belang.

Betrouwbaarheid internetartikelen
Bronnen op internet kunnen handig zijn voor je scriptie, maar probeer je onderzoek vooral te baseren op andere, meer wetenschappelijke bronnen. Verwijs voornamelijk naar internetartikelen voor de achtergrondinformatie en zorg ervoor dat je alleen bekende, betrouwbare sites als bron gebruikt.
Vraag jezelf af:
  • Wie is de auteur of uitgever?
  • Wat zijn de achterliggende motieven om deze informatie te publiceren? Wil de schrijver de lezer iets leren of bijbrengen, iets verkopen of de lezer van een bepaald standpunt overtuigen?
  • Is de bron recent gepubliceerd of bijgewerkt?
  • Wat is de URL? URLs die eindigen op .edu (onderwijsinstellingen, inclusief universiteiten) en .gov (overheidsinstellingen) zijn het meest betrouwbaar.
  • Werken de links nog steeds en naar wat voor soort bronnen leiden ze?
  • Wordt op de website aangegeven waar je de auteur of uitgever kunt bereiken?

Krantenartikelen of nieuwsberichten

In je scriptie probeer je iets te onderzoeken wat nu speelt in de maatschappij. Met een nieuwsbericht kun je onderbouwen hoe actueel jouw scriptieonderwerp is. Probeer nieuwsberichten enkel in je aanleiding te gebruiken. Je kunt hiervoor bijvoorbeeld NOS gebruiken.

Betrouwbaarheid krantenartikelen of nieuwsberichten
In het huidige tijdperk van fake news is het van belang dat je bronnen goed beoordeelt. Gerenommeerde nieuwsbronnen zijn NRC Handelsblad, het Financieel Dagblad, de Volkskrant en Trouw. Bij deze bronnen kun je erop vertrouwen dat:

  • de feiten grondig gecheckt zijn;
  • journalisten aan strenge eisen moeten voldoen;
  • het verhaal op een onpartijdige manier is verteld;
  • er correcties zijn aangebracht waar nodig.
Vraag jezelf af:
  • Wie publiceerde het artikel? Is het een gerenommeerde nieuwsbron?
  • Wie is de auteur? Is het artikel geschreven door een betrouwbare journalist?
  • Weet je zeker dat het artikel neutraal en onpartijdig is? Het artikel moet op feiten gebaseerd zijn, waarbij de auteur niet zijn eigen mening geeft en niet slechts één kant van het verhaal vertelt.
  • Bevat het artikel links naar of bewijs van betrouwbaar, primair bronmateriaal?

Andere vaak voorkomende bronnen

Rapporten

Rapporten kunnen erg bruikbaar zijn. Het is wel belangrijk dat je bekijkt wie de opdrachtgever en uitvoerder van het onderzoek zijn. Is het onderzoek uitgevoerd door een betrouwbare overheidsinstantie of door een (minder onafhankelijke) commerciële partij? Wees altijd erg kritisch als je de kwaliteit van een rapport beoordeelt.

Statistische databases

Versterk je argumenten en beweringen met data. Je kunt bijvoorbeeld zelf data verzamelen met interviews of enquêtes. Je kunt ook data gebruiken uit statistische databases, zoals die van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS).

Wikipedia

Wikipedia is erg handig voor achtergrondinformatie en om meer over een onderwerp te leren. Het gebruik van Wikipedia in je scriptie wordt door veel onderwijsinstellingen afgekeurd. Zoek daarom naar alternatieven. Wil je bijvoorbeeld een begrip definiëren? Gebruik dan een woordenboek. Ook kun je de links gebruiken die onderaan een Wikipedia-artikel staan. Deze leiden meestal naar het originele onderzoek.

Forums en sociale media

Wil je de mening van andere, gewone mensen in je scriptie gebruiken? Dan kun je onder andere reacties op forums en sociale media gebruiken. Ook kun je bijvoorbeeld een tweet van een vakexpert citeren in je scriptie.

Patenten

Om patenten te zoeken, kun je Google Patents gebruiken.

Scripties

Een scriptie van een andere student is meestal geen goede bron. Je weet namelijk niet wat de kritiekpunten van de beoordelaar waren. Het komt zelden voor dat het onderzoek in een scriptie foutloos is uitgevoerd en eventuele fouten worden meestal niet meer gecorrigeerd. Een scriptie is dus geen betrouwbare bron voor jouw eigen scriptie, maar je kunt wel de literatuurlijst raadplegen om nieuwe bronnen te vinden.

Radio, tv en documentaires

Tv- en radioprogramma’s besteden veelvuldig aandacht aan actuele onderwerpen en problemen. Je kunt deze bronnen aanhalen om te onderbouwen dat je onderwerp speelt in de samenleving.

Foto’s en illustraties

Een foto kan je scriptie mooi of vrolijk maken, maar pas op, want foto’s komen al snel onprofessioneel over.

Gebruik je een model in je scriptie? Dan raden wij wel aan om hier een illustratie van toe te voegen. Deze visualisering helpt de lezer het model snel te begrijpen. Vergeet niet een bronvermelding toe te voegen onder de illustratie of foto.

Wetten en Jurisprudentie

Wetten en Jurisprudentie zijn terug te vinden op het internet. Gebruik hiervoor bijvoorbeeld Rechtspraak.nl of Eur-Lex.

Woordenboek

Wil je een begrip in je scriptie definiëren? Dan kun je bijvoorbeeld de betekenis uit een woordenboek citeren. Een andere optie is om het begrip op te zoeken in een artikel uit een wetenschappelijk tijdschrift en de definitie die de wetenschapper heeft gebruikt te citeren.

Interne bronnen en bedrijfsgegevens (van je stagebedrijf)

Wanneer je stage loopt bij een bedrijf, dan kun je gebruikmaken van bedrijfsdocumenten en andere interne gegevens. Deze bronnen kun je gebruiken om een beeld te schetsen van het bedrijf en de huidige situatie binnen de organisatie. Houd er rekening mee dat de gegevens vaak niet voor derden toegankelijk zijn, bijvoorbeeld als de gegevens enkel op het intranet van het bedrijf staan.

Verwerken van bronnen

Je bent verplicht om een bron correct te parafraseren of citeren. Ook moet je een juiste bronvermelding toevoegen, zodat de lezer de bron kan terugvinden. Doe je dit niet, dan pleeg je (onbedoeld) plagiaat. Als je na een eigen controle van je bronvermeldingen nog twijfelt, kun je altijd gebruikmaken van Scribbrs gratis Plagiaat Checker.

De meest gebruikte referentiestijl is APA. We hebben voorbeeldartikelen voor nagenoeg alle aangehaalde voorbeelden, zoals wetenschappelijke tijdschriften, boeken, websites, overheidsrapporten en jaarverslagen, scripties van andere studenten en woordenboekdefinities.

Andere interessante artikelen over bronvermelding

Ben je op zoek naar informatie over bronvermelding in je scriptie? Kijk dan ook eens naar onderstaande artikelen met een uitgebreide uitleg, afbeeldingen en voorbeelden!

Veelgestelde vragen over betrouwbare bronnen

Welke soorten bronnen kun je gebruiken voor je scriptie?

Wij raden aan om voor je argumentatie vooral artikelen uit wetenschappelijke tijdschriften te gebruiken. Mocht je geen of weinig artikelen over jouw onderwerp kunnen vinden in wetenschappelijke tijdschriften, dan kun je eventueel ook bronnen raadplegen die niet wetenschappelijk van aard zijn, maar die wel betrouwbaar zijn. Een goed voorbeeld hiervan is een rapport of een handboek.

Als je de actualiteit van je onderwerp of de aanleiding van je onderzoek wilt onderbouwen, is de wetenschappelijke achtergrond van een bron minder van belang. Hiervoor kun je dus ook prima nieuwsartikelen gebruiken.

Wat is een primaire bron?

Primaire bronnen zijn het oorspronkelijke bewijs van gebeurtenissen, objecten, personen of uitgevoerd werk. Voorbeelden hiervan zijn:

  • Onderzoeksresultaten
  • Statistische gegevens
  • Ooggetuigenverslagen
  • Enquêtes en interviews
  • Juridische documenten

Via primaire bronnen kunnen studenten en onderzoekers de werkelijke gebeurtenis zo dicht mogelijk benaderen. De informatie in primaire bronnen is nog niet geanalyseerd, samengevat of geïnterpreteerd door iemand buiten het onderzoek. Dit geeft je de mogelijkheid om dit zelf te doen.

Wat is een secundaire bron?

Een secundaire bron interpreteert, analyseert of verklaart primaire bronnen. Deze bronnen zijn een stap verwijderd van de oorspronkelijke gebeurtenis en zijn daarom niet altijd even relevant als de originele bron.

Enkele voorbeelden zijn:

  • (Literatuur)reviews
  • Opiniestukken
  • Documentaires
  • Sommige boeken
Hoe vind je de primaire bron?

Als je niet zelf een experiment uitvoert of de primaire gegevens verzamelt, kun je het best primaire bronnen opsporen via secundaire bronnen. Meestal is het vrij eenvoudig te achterhalen op welke primaire bron een secundaire bron is gebaseerd.

Deze informatie vind je op twee belangrijke plaatsen in de secundaire bron:

  • Bibliografie of literatuurlijst
  • Internetlinks, in het geval van online bronnen

Citeer dit Scribbr-artikel

Als je naar deze bron wilt verwijzen, kun je de bronvermelding kopiëren of op “Citeer dit Scribbr-artikel” klikken om de bronvermelding automatisch toe te voegen aan onze gratis Bronnengenerator.

Merkus, J. (2023, 15 maart). Betrouwbare bronnen voor in je scriptie | Uitleg & voorbeelden. Scribbr. Geraadpleegd op 30 september 2024, van https://www.scribbr.nl/bronvermelding/welke-bronnen-kan-ik-mijn-scriptie-gebruiken/

Wat vind jij van dit artikel?
Julia Merkus

Julia heeft onder andere een bachelor in Nederlandse Taal en Cultuur en twee masters in Linguistics en Taal- en Spraakpathologie. Na enkele jaren als editor, onderzoeker en docent schrijft ze nu artikelen over scripties, taalkunde, methodologie en statistiek om studenten te helpen.