Verwijzingen naar jurisprudentie volgens de Leidraad
De Leidraad voor juridische auteurs (hierna Leidraad) schrijft voor dat je jurisprudentie kort vermeld in de voetnoot en opneemt in een jurisprudentielijst achter in je scriptie.
Jurisprudentie in voetnoten
Jurisprudentie wordt vaak in meerdere bronnen gepubliceerd. Je kiest altijd voor de meest gangbare bron binnen jouw vakgebied.
De verwijzing naar jurisprudentie heeft een vaste vorm en ziet er als volgt uit:
Format verwijzing naar jurisprudentie
<Afkorting instantie> <Plaats (tenzij de instantie uniek is)> <(Verbijzondering van de instantie)> <Datum voluit>, <European Case Law Identifier (ECLI)>, <eventueel paginanummer>.
Bij de verbijzondering van de instantie kun je denken aan de kantonrechter (krt.), de voorzieningenrechter (vzr.) of zittingsplaats of de specifieke kamer (bijvoorbeeld de Ondernemerskamer (OK).
Voorbeeld bron jurisprudentie met ECLI
1HR 8 januari 2014, ECLI:NL:HR:2014:BB3987.
ECLI
De European Case Law Identifier (ECLI) is een uniek jurisprudentienummer. Bij jurisprudentie staat het ECLI altijd vermeld.
Voorbeeld ECLI
2ECLI:NL:HR:2003:AF9413.
Jurisprudentie zonder ECLI
Wanneer de uitspraak geen ECLI heeft dan kun je de jurisprudentieuitgave vermelden waarin de uitspraak is gepubliceerd. Jurisprudentieuitgaven worden beschouwd als een tijdschrift. Daarom schrijf je de afkorting van de uitgave altijd schuingedrukt.
| Jurisprudentieuitgave | Afkorting |
|---|---|
| Nederlandse Jurisprudentie | NJ |
| AB Rechtspraak Bestuursrecht | AB |
| NJ Feitenrechtspraak (inclusief voorganger KG, Kort Geding) | NJF |
| NJ Feitenrechtspraak Strafzaken | NJFS |
| Beslissingen in Belastingzaken. Nederlandse Belastingrechtspraak | BNB |
Voorbeeld gepubliceerde uitspraak zonder ECLI
3Rb. Den Haag (vzr.) 4 mei 1965, NJCM-Bulletin 1965, p. 15.
Jurisprudentie zonder ECLI en niet gepubliceerd
Als de uitspraak geen ECLI heeft en niet is gepubliceerd kun je het (rol)nummer vermelden.
Voorbeeld niet gepubliceerde uitspraak zonder ECLI
4Hof Amsterdam 5 februari 1990, 76/248.
Extra informatie bij de voetnoot
Naast de basisinformatie kun je ook nog de volgende gegevens vermelden:
- Rechtsoverweging: r.o.
- Paragraaf: par.
- Een of meer vindplaatsen: NJ 2014/345
- De conclusie van de advocaat-generaal: (concl. A-G ‘Voorletters en achternaam’)
- Een of meer annotaties: m.nt. ‘Voorletters en achternaam’
- Roepnaam van de uitspraak: (Schaap/Koninkjes)
Voorbeelden van extra informatie in de voetnoot
5HR 12 februari 2010, ECLI:NL:HR:2010:BB4510, r.o. 35, par. 5, NJ 2010/214, m.nt. B.R.M Swaen (Schaap/Koninkjes).
6HR 12 februari 2010, ECLI:NL:HR:2010:BB4510 (concl. A-G P. Bakker), NJ 2010/214.
Jurisprudentielijst
De jurisprudentielijst dient als register voor alle jurisprudentie die je in je scriptie hebt behandeld. Je moet de jurisprudentie indelen naar instantie en volgt hierbij de territoriaal-hiërarchische volgorde.
APA-stijl
Maak je gebruik van de APA-stijl? Bekijk een voorbeeld van het verwijzen naar een arrest volgens de APA-stijl.
34 reacties
Britt
21 mei 2019 om 00:21Beste Bas,
Ik wil graag verwijzen naar een zaak uit het buitenland in de voetnoot en literatuurlijst, alleen hier heb ik dus geen ECLI nummer van. Hoe moet ik dit dan opschrijven? Het gaat over dit arrest: Thomson v. Minister for Climate Change Issues (High Court of New Zealand, Wellington, filed 10 Nov. 2015)
Berend
20 mei 2016 om 12:49Ik wil verwijzen naar een noot onder een arrest van de HR: NJ 1966, 302. Is dit dan de goede manier om te verwijzen:
Noot G.J. Scholten onder HR 15 april 1966, NJ 1966, 302 m.nt. (Sanders/Sanders).
Bas Swaen (Scribbr-team)
20 mei 2016 om 13:54Hoi Berend, je begint altijd met HR, zoals ook in de voorbeelden in dit artikel.
Berend
20 mei 2016 om 14:44Maar het is een verwijzing naar de noot/annotatie die onder het arrest is geschreven. Hoe verwijs je hier dan naar? Ik zag in het boek 'Materieel Strafrecht' een voorbeeld dat ze zo verwezen naar een noot. Hoop dat u de juiste wijze van noteren kunt vertellen. Groet!
Bas Swaen (Scribbr-team)
20 mei 2016 om 14:49Hoi Berend, ik heb daar niet meer informatie over dus ik kan je daar helaas niet verder mee helpen. Probeer het anders nog in de officiële Leidraad.
Kevin
10 mei 2016 om 12:32Hoi Bas, graag zou ik willen weten hoe je een vonnis moet voetnoten als je een deel van het vonnis citeert. Bij de Hoge Raad gebruikt men "r.o.", maar geldt dit ook voor vonnissen? Bijv. Rb. Den Haag 17 oktober 2014, ECLI:NL:RBDHA:2014:1300, r.o. 4.2. ?
Bas Swaen (Scribbr-team)
20 mei 2016 om 14:05Hoi Kevin, in de Leidraad wordt hier verder niet over gesproken. Ik denk dus dat je dit inderdaad ook op deze manier mag doen.
Deborah
8 mei 2016 om 17:20Hoi Max,
Ik kom nergens tegen hoe ik op de juiste wijze kan verwijzen naar een annotatie en hoe ik dat in de literatuurlijst aangeef. Zou jij me kunnen helpen?
Bas Swaen (Scribbr-team)
9 mei 2016 om 17:55Hoi Deborah, het antwoord op je vraag staat in dit artikel onder het kopje: Extra informatie bij de voetnoot. Succes!
Max
2 mei 2016 om 13:58Hi,
In mijn scriptie verwijs is erg vaak naar commentaren op een uitspraak. Ik vroeg me af of en hoe ik deze verkort kan noteren in de voetnoot?
Bijvoorbeeld: Hoge Raad 13 juli 2007, SR 2007/55, m.nt. F.B.J. Grapperhaus, par. 1.
Optie 1: Grapperhaus, SR 2007/55, par. 1.
Optie 2: SR 2007/55, m.nt. Grapperhaus, par. 1.
Optie 3: Volledig noteren
Het wordt me niet helemaal duidelijk uit de Juridische Leidraad. Ik ben benieuwd
Bas Swaen (Scribbr-team)
2 mei 2016 om 17:21Hoi Max, heeft de uitspraak geen ECLI? Dan ga je voor de optie zonder ECLI en met toevoeging van m.nt. Grapperhaus, par. 1. In het artikel staat de optie zonder ECLI.
Max
2 mei 2016 om 17:28Hi Bas,
De uitspraak heeft wel een ECLI, maar het gaat om de noot van in dit geval Grapperhaus en die is gepubliceerd in het tijdschrift SR. Als ik het goed begrijp bedoel je dus Optie 3: Hoge Raad 13 juli 2007, SR 2007/55, m.nt. F.B.J. Grapperhaus, par. 1. Er is dus geen manier om dit verkort te noteren?
Bas Swaen (Scribbr-team)
2 mei 2016 om 17:29Hoi Max, het kan nog iets korter door de ECLI te gebruiken en hierachter m.nt. F.B.J. Grapperhaus, par. 1. te plaatsen.
Martine
29 maart 2016 om 18:33Hallo, in voetnoten verwijs ik zoals hoort altijd naar de ECLI nummers. Moet je in de jurisprudentielijst ook ECLI nummers noemen of liever de vindplaats (NJ-nummer)?
Bas Swaen (Scribbr-team)
29 maart 2016 om 19:00Hoi Martine, in de jurisprudentielijst herhaal je alle informatie die je ook in de voetnoot hebt geplaatst.
Sema
8 december 2015 om 18:43Ik moet voor mijn derde deelvraag jurisprudenties vergelijken; er zien achter te komen waarom de rechter heeft gekozen voor strafvermindering etc. Mijn vraag is: moet ik de standpunt van het OvJ maar ook de overwegingen (van de rechter) parafraseren of letterlijk kopiëren en plakken. Volgens mij lijkt laatste een beetje op plagiaat namelijk.
Bas Swaen (Scribbr-team)
9 december 2015 om 11:05Hoi Sema, als je het letterlijk wilt overnemen dan noem je dit citeren. Dit is geen plagiaat wanneer je ervoor zorgt dat de bronvermelding in orde is en je het citaat tussen aanhalingstekens plaatst.
Melanie
17 oktober 2015 om 17:40Hoi!
Hoort een uitspraak met annotatie in een juridisch tijdschrift bijvoorbeeld AB of NTB in de jurisprudentielijst of in de literatuurlijst?
Alvast bedankt!
Bas Swaen (Scribbr-team)
19 oktober 2015 om 12:39Hoi Melanie, die hoort in de jurisprudentielijst. Succes!
Dennis
2 oktober 2015 om 06:19Dag Bas,
Is dit de juiste manier voor vermelden van jurisprudentie uit een jurisprudentiebundel in de lijst met jurisprudentie?
RSJ 30 juli 2012, 12/0481/GA, Jurisprudentiebulletin RSJ 2012/6, p. 13-14.
En is de wijze van vermelden in de noot dan hetzelfde? Alvast bedankt!
Bas Swaen (Scribbr-team)
2 oktober 2015 om 11:06Hoi Dennis, omdat je geen ECLI-nummer hebt moet je alleen nog de uitgave schuingedrukt doen. In dit geval Jurisprudentiebulletin RSJ. Dan klopt het!
Dennis
8 oktober 2015 om 09:51Bedankt voor de snelle reactie!
Melissa
16 september 2015 om 14:18Wat moet precies in de literatuurlijst aan het eind van het essay? Alleen ' Literatuur (boeken, tijdschriften, noten) en jurisprudentie' ? Waar zet je dan de conclusie van de advocaat generaal bij? Bij jurisprudentie?
Bas Swaen (Scribbr-team)
16 september 2015 om 20:29Hoi Melissa, je hebt een literatuurlijst met daarin alle literatuur en een jurisprudentielijst met daarin alle jurisprudentie. De conclusie van de advocaat-generaal is onderdeel van de jurisprudentie. Succes!
Melissa
16 september 2015 om 20:38Dankjewel!!
Lonneke
22 november 2017 om 15:06Hi Bas!
Ik wil even inhaken op deze vraag en het antwoord. Het is me nog niet helemaal duidelijk hoe dat in de bronnenlijst eruit moet zien. Ik verwijs namelijk ook regelmatig naar de conclusie van de AG in een voetnoot: bijvoorbeeld "Zie de conclusie van AG Knigge voorafgaande aan....". Hoe moet ik dat in de bronnenlijst verwerken? Want soms gebruik ik ook alleen de conclusie en niet het uiteindelijke arrest zelf.
En een andere vraag, als een arrest geen NJ nummer heeft en geen LJN, gebruik je dan meteen het ECLInummer in de hoofdtekst en in voetnoten? Ik zie namelijk ook wel eens NJB of RvdW ipv meteen het ECLInummer.
Bij voorbaat veeeeel dank!
Bas Swaen (Scribbr-team)
24 november 2017 om 11:22Hoi Lonneke, in dat geval schrijf je simpelweg het arrest op in de jurisprudentielijst. Je zou erachter dit kunnen schrijven: (concl. A-G P. Bakker). Het ECLI-nummer gaat voor de jurisprudentieuitgaven. Dus ik zou altijd het ECLI-nummer vermelden.
Anne
3 augustus 2015 om 17:11Beste Bas,
Dien ik ook het ECLI-nummer te vermelden in de voetnoot wanneer de uitspraak niet op rechtspraak.nl is gepubliceerd? Volsta ik dan alleen met het vermelden van bijvoorbeeld een NJ-nummer?
Bas Swaen (Scribbr-team)
3 augustus 2015 om 19:10Hoi Anne, het uitgangspunt is dat je het ECLI-nummer vermeldt. Dat de uitspraak niet is gepubliceerd op rechtspraak.nl doet er niet toe. Wanneer je geen ECLI-nummer hebt ga je over op het vermelden van de uitgave, in jouw geval NJ. Succes!
Anne
3 augustus 2015 om 21:17Veel dank voor de snelle reactie!
Kim
15 juni 2015 om 18:22Hoi Bas,
Zet ik de volledige verwijzing (dus bijv. HR 8 januari 2014, ECLI:NL:HR:2014:BB3987.) zowel in de voetnoot als in de bibliografie?
Bas Swaen (Scribbr-team)
15 juni 2015 om 19:31Hoi Kim, je zet de verwijzing in de voetnoot en in een jurisprudentielijst. Succes
Sieuwerd
29 april 2015 om 14:29Ik gebruik in mijn scriptie de APA-stijl.
Nu gebruik ik in mijn scriptie jurisprudentie waar ik naar verwijs, en volgens dit artikel moet dit doen via voetnoten.
Dit is dan toch in strijd met de APA-stijl?
Kan je ook via de APA-stijl verwijzen naar uitspraken van het gerechtshof?
Bas Swaen (Scribbr-team)
29 april 2015 om 15:21Hoi Sieuwerd, de Leidraad voor juridische auteurs is een andere referentiestijl dan de APA-stijl. Vandaar dat de regels dus ook anders zijn. De APA-stijl zegt niet heel veel over het gebruik van juridische bronnen. Je kunt de uitspraken van het gerechtshof hanteren als internetbron. Dat wordt vaker in dit soort gevallen gedaan. Succes!