Hoe parafraseer je in 6 simpele stappen? | Uitleg & voorbeelden

Als je parafraseert, druk je een idee van iemand anders uit in je eigen woorden. Parafraseren is de belangrijkste manier om onderzoeken van anderen te delen die relevant zijn voor je eigen onderzoek.

Naast parafraseren zijn er nog twee manieren om de ideeën van anderen te delen: citeren en samenvatten.

Herschrijf je tekst online met Scribbr

Wat is parafraseren?

De definitie van parafraseren is andermans idee in je eigen woorden uitdrukken. Het doel is de betekenis van de oorspronkelijke tekst behouden zonder de tekst woordelijk te kopiëren (citeren).

Over het algemeen zul je in je scriptie meer parafraseren dan citeren. Dat heeft de volgende drie redenen:

  • Met een parafrase laat je zien dat je de inhoud van de tekst goed begrijpt.
  • Als je parafraseert, kopieer je geen onderzoek van anderen en pleeg je geen plagiaat (mits je een correcte bronvermelding toevoegt).
  • Je eigen stem blijft dominant in je scriptie.

Zijn jouw APA-bronvermeldingen foutloos?

De AI-gedreven APA Checker toont je iedere fout in je bronvermelding en legt je uit hoe je het oplost. Nooit meer een lager cijfer door bronvermelding!

Aan de slag

Voorbeeld van een parafrase

Stel je hebt de volgende tekst gevonden die je wilt gebruiken in je scriptie:

Origineel onderzoek
Op weg naar een instellingsbreed plagiaatbestrijdingsbeleid
Eindrapport DU-project plagiaatpreventie in de praktijk
Ook bewustwording van de problematiek bij docenten is van belang. Voor de student is het belangrijk dat het docententeam een zelfde boodschap op het gebied van plagiaat communiceert. Aandacht in discussieteams en voorlichting kan hier bij helpen.

Deze tekst zou je dan kunnen parafraseren zoals in de volgende voorbeeldparagraaf.

Voorbeeldparagraaf: Geparafraseerde versie
Stichting OER (2006) concludeert in haar onderzoek dat bewustwording bij docenten, een homogene boodschap, voorlichting en discussieteams voor een instellingsbreed plagiaatbestrijdingsbeleid erg belangrijk zijn.

De geparafraseerde passage voldoet aan alle criteria voor een goede parafrase:

  • De tekst is in andere woorden uitgedrukt.
  • De betekenis van de tekst is niet veranderd.
  • De bron is correct vermeld.

Hoe parafraseer je?

Parafraseren in zes stappen
Stap 1 Lees de passage goed door, zodat je deze volledig begrijpt.
Stap 2 Noteer de belangrijkste begrippen.
Stap 3 Schrijf jouw versie van de tekst zonder naar het origineel te kijken (zie onderstaande tips als je bij deze stap vastloopt).
Stap 4 Vergelijk je eigen versie van de tekst met de oorspronkelijke versie. Let daarbij op gedeelten die nog te veel in dezelfde woorden staan.
Stap 5 Maak kleine aanpassingen waar nodig. Soms lukt het niet om alle zinnen te wijzigen.
Stap 6 Noteer de bron waaruit de passage afkomstig is, inclusief alle informatie die je nodig hebt voor een juiste bronvermelding (auteursnaam, titel boek, tijdschrift of artikel, publicatiejaar, et cetera.

Vier tips om te parafraseren

De zes stappen lijken misschien eenvoudig uit te voeren, maar het kan moeilijk zijn om te bepalen waar je moet beginnen als je een idee op een andere manier wilt formuleren. Er zijn enkele trucs die je kunt toepassen. In dit artikel beschrijven we er vier. Let op: je hoeft niet altijd alle vier de tips toe te passen.

Voorbeeld: Van citaat naar parafrase

Oorspronkelijk citaat
“Als twee landen economische belangen delen, bestaat altijd de angst dat een van de twee partijen zijn positie zal uitbuiten, de relatie zal verbreken om met een ander samen te werken, of zich niet aan de afspraken zal houden. Hoe groter die onderlinge afhankelijkheid, des te sterker de motivatie om te voorkomen dat de partner de relatie verbreekt of probeert de ander – in het uiterste geval – te changeren” (Friedman, 2015, p. 100).
Voorbeeldparagraaf: Geparafraseerde versie
De kans op conflicten tussen twee landen neemt toe naarmate de onderlinge economische afhankelijkheid groeit. Er zijn drie mogelijke gevolgen wanneer twee landen belangen delen. Steevast ontstaat bij een of meerdere partijen de vrees dat de partner onevenredig veel baat heeft bij de relatie, het samenwerkingsverband zal verbreken, of met een andere partij in zee zal gaan (Friedman, 2015).

1. Verander de volgorde van de informatie

In het voorbeeld wordt de informatie in een andere volgorde weergegeven. Het oorspronkelijke citaat beschrijft eerst een oorzaak (economische belangen delen), daarna een gevolg (angst) en daarna een verband tussen oorzaak en gevolg (hoe groter de afhankelijkheid, hoe groter de angst).

In de parafrase wordt daarentegen begonnen met een gevolg (kans op conflicten), vervolgens wordt de oorzaak (groeiende economische afhankelijkheid) besproken en ten slotte worden drie mogelijke varianten van het gevolg beschreven.

2. Gebruik zo veel mogelijk synoniemen

Hoewel bepaalde delen van het oorspronkelijke citaat niet kunnen worden gewijzigd, bijvoorbeeld omdat er geen geschikte synoniemen bestaan (bijvoorbeeld “economische” of “belangen”), kun je altijd meerdere woorden of zinsdelen vervangen door synoniemen.

Origineel Synoniem in parafrase
Angst Vrees
Relatie Samenwerkingsverband
Altijd Steevast

3. Wijzig de zinsstructuur

Als de oorspronkelijke zin bijvoorbeeld in de bedrijvende (actieve) vorm is geschreven, kun je deze omzetten naar de lijdende (passieve) vorm (of andersom).

Bedrijvende versus lijdende vorm
  • Bedrijvend: Als twee landen economische belangen delen
  • Lijdend: Als door twee landen economische belangen worden gedeeld

In de eerste zin van het oorspronkelijke citaat is het onderwerp “twee landen”, terwijl “belangen” het lijdend voorwerp is. Het onderwerp voert de actie uit. Het oorspronkelijke citaat is dus geschreven in de bedrijvende (actieve) vorm. In het geparafraseerde voorbeeld worden de belangen gedeeld door de landen en voeren de belangen als het ware de actie uit. De parafrase staat dus in de lijdende (passieve) vorm.

4. Verspreid de informatie over afzonderlijke zinnen

Hoewel parafraseren meestal resulteert in ongeveer hetzelfde woordenaantal als een letterlijk citaat, kun je het aantal zinnen aanpassen om de tekst te veranderen.

In het voorbeeld werd een lange zin in twee zinnen gesplitst. Het tegenovergestelde kan ook het geval zijn: als het oorspronkelijke citaat uit twee zinnen bestaat, kun je de informatie combineren in één zin.

Voorkom plagiaat en doe de gratis plagiaatcheck.

Start gratis check

Hoe vermeld je de bron bij een parafrase?

Zodra je je perfect geparafraseerde tekst hebt, moet je ervoor zorgen dat je op een goede manier naar de oorspronkelijke auteur verwijst.

Parafraseren in de APA-stijl
Uit onderzoek van Jawara (2021) blijkt dat er veel behoefte is aan informatie over tweetalige opvoeding.

Parafraseren versus citeren

Als je grondig onderzoek doet en notities maakt van de bestaande literatuur, zul je vaak vanzelf de belangrijkste informatie die je vindt parafraseren in plaats van letterlijk citeren.

Het is verstandig om het aantal citaten in je scriptie te beperken. Veel citeren kan namelijk de indruk geven dat je de bronnen zelf niet begrijpt of dat je geen moeite wilt doen om de tekst in je eigen woorden te herschrijven. Citaten verminderen bovendien de leesbaarheid van je scriptie.

Over het algemeen is het dan ook beter om de bronnen en onderzoeken die je tegenkomt te parafraseren of samen te vatten.

Het beste is om alleen citaten te gebruiken als:

  • je een exacte definitie wilt gebruiken;
  • de oorspronkelijke formulering zo perfect is dat je deze zelf niet beter of anders zou kunnen herschrijven;
  • het citaat nodig is als bewijsmateriaal of als onderbouwing van een argument.

Parafraseren versus samenvatten

Als je een aanzienlijk deel van een onderzoek of een geheel onderzoek beschrijft, noem je dit een samenvatting. Een parafrase is daarentegen een uitleg van een bepaald citaat van iemand anders, in je eigen woorden, en van ongeveer dezelfde lengte als het origineel.

Er is een duidelijk verschil tussen parafraseren en samenvatten. Echter, over het algemeen worden beide termen vaak “parafraseren” genoemd.

Een plagiaatcheck uitvoeren

Als je je scriptie af hebt, met perfecte parafrasen en correcte citaten, kun je ervoor kiezen een plagiaatcheck te laten uitvoeren met Scribbrs gratis Plagiaat Checker.

Na deze uitgebreide scan ontvang je een gedetailleerd rapport waarin je kunt zien welke tekstgedeelten duidelijk uit een andere bron afkomstig zijn. Deze delen kun je aanpassen (of je kunt de waarschuwing negeren als het om citaten met correcte bronvermeldingen gaat), waardoor je plagiaat voorkomt.

Andere interessante artikelen over bronvermelding

Ben je op zoek naar informatie over bronvermelding in je scriptie? Kijk dan ook eens naar onderstaande artikelen met een uitgebreide uitleg, afbeeldingen en voorbeelden!

Veelgestelde vragen over parafraseren

Wat is parafraseren?

Als je parafraseert, druk je een idee van iemand anders uit in je eigen woorden. Parafraseren is de belangrijkste manier om onderzoeken van anderen te delen die relevant zijn voor je eigen onderzoek.

Naast parafraseren zijn er nog twee manieren om de ideeën van anderen te delen: citeren en samenvatten.

Er zijn verschillende online paraphrasing tools beschikbaar om je te helpen parafraseren en je tekst vloeiender te maken (zoals Scribbrs gratis Parafraseertool). Zo kun je een betere schrijver worden. Je kunt onze analyse van de beste paraphrasing tool (Engelstalig) en de beste parafraseringstool (Nederlandstalig) bekijken voor meer informatie.

Wat is het doel van parafraseren?

De definitie van parafraseren is andermans idee in je eigen woorden uitdrukken. Het doel is de betekenis van de oorspronkelijke tekst behouden zonder de tekst woordelijk te kopiëren (citeren). Je kunt een tekst zelf herschrijven of je kunt de tekst laten herschrijven door een tool van Scribbr.

Hierdoor blijft je eigen stem dominant en laat je zien dat je de inhoud hebt begrepen. Je parafraseert vaker dan dat je citeert.

Hoe moet je parafraseren?

Je kunt parafraseren in 6 stappen:

Stappenplan parafraseren
Stap 1 Lees de passage goed door, zodat je deze volledig begrijpt.
Stap 2 Noteer de belangrijkste begrippen.
Stap 3 Schrijf jouw versie van de tekst zonder naar het origineel te kijken (zie onderstaande tips als je bij deze stap vastloopt).
Stap 4 Vergelijk je eigen versie van de tekst met de oorspronkelijke versie. Let daarbij op gedeelten die nog te veel in dezelfde woorden staan.
Stap 5 Maak kleine aanpassingen waar nodig. Soms lukt het niet om alle zinnen te wijzigen.
Stap 6 Noteer de bron waaruit de passage afkomstig is, inclusief alle informatie die je nodig hebt voor een juiste bronvermelding (auteursnaam, titel boek, tijdschrift of artikel, publicatiejaar, et cetera.

Om snel & eenvoudig je tekst te herschrijven, je zinsstructuur te verbeteren en handige synoniemen te vinden, kun je ook gebruikmaken van Scribbrs gratis Parafraseertool.

Kan ik beter citeren of parafraseren?

Over het algemeen zul je in je scriptie meer parafraseren dan citeren. Dat heeft de volgende drie redenen:

  • Met een parafrase laat je zien dat je de inhoud van de tekst goed begrijpt.
  • Als je parafraseert, kopieer je geen onderzoek van anderen en pleeg je geen plagiaat (mits je een correcte bronvermelding toevoegt).
  • Je eigen stem blijft dominant in je scriptie.
Wat is citeren?

Citeren is het letterlijk kopiëren van andermans woorden. Dit kan een zinsdeel, een zin of een alinea zijn. Hierbij is het belangrijk dat je de geciteerde tekst tussen aanhalingstekens plaatst en dat je correct verwijst naar de originele auteur(s) in de tekst en in de literatuurlijst.

Citeer dit Scribbr-artikel

Als je naar deze bron wilt verwijzen, kun je de bronvermelding kopiëren of op “Citeer dit Scribbr-artikel” klikken om de bronvermelding automatisch toe te voegen aan onze gratis Bronnengenerator.

Koekoek, W. (2024, 02 januari). Hoe parafraseer je in 6 simpele stappen? | Uitleg & voorbeelden. Scribbr. Geraadpleegd op 3 december 2024, van https://www.scribbr.nl/bronvermelding/hoe-parafraseer-je/

Wat vind jij van dit artikel?
Wouter Koekoek

Wouter heeft een Bachelor en Master of Arts. Hij is in 2016 bij het Scribbr-supportteam begonnen en deelt graag zijn kennis over het schrijven van teksten, verwijzen naar bronnen en het opmaken van documenten met studenten.