Juridische Leidraad: Wetten en regelingen | Uitleg & voorbeelden

Als je verwijst naar wet- of regelgeving, is een verkorte verwijzing in de voetnoot niet altijd nodig. Of je wel of geen voetnoot gebruikt, is afhankelijk van het onderwerp van de tekst, de aard van je regeling en het lezerspubliek van je tekst. Regelingen die bekend zijn bij het grote publiek worden bijvoorbeeld niet opgenomen in een voetnoot.

Wetten en regelingen worden niet opgenomen in de literatuurlijst. In principe is het ook niet nodig om een aparte lijst met wet- en regelgeving toe te voegen, tenzij je onderwijsinstelling anders voorschrijft.

In de Leidraad voor juridische auteurs (Juridische Leidraad) wordt ervoor gekozen om grotendeels aan te sluiten bij de richtlijnen uit het naslagwerk ‘Aanwijzingen voor de regelgeving’ (2018).

Citeertitels

Regelingen hebben vaak een lange, officiële naam. Daarom mag je naar regelingen verwijzen onder vermelding van de officiële citeertitel. Dit is een praktische, herkenbare, kortere versie van de officiële naam, waardoor je makkelijker naar de desbetreffende regeling kunt verwijzen.

Niet alle regelingen krijgen een citeertitel. Daarom bestaan er formats voor verwijzingen naar regelingen met een citeertitel en regelingen zonder een citeertitel.

Vindplaats citeertitel

De officiële citeertitel vind je meestal in het slotartikel van de regeling.

Verwijzen naar regelingen

Verwijzen naar regelingen met een citeertitel

Als een regeling een citeertitel heeft, hoef je niet te vermelden in welk blad de regeling gepubliceerd is (bijvoorbeeld Staatsblad, Staatscourant of Tractatenblad). Ook vermeld je in dit geval nooit een plaats en datum. 

De enige uitzondering op deze richtlijn is een nieuwe regeling met citeertitel. In dat geval laat je nog steeds de datum en plaats weg, maar vermeld je wel de verkorte titel van het blad (cursief), het jaartal en het nummer.

Bij regelingen met citeertitel, maar waarbij niet duidelijk wordt welk overheidsorgaan de regeling heeft vastgesteld, mag je de naam van het overheidsorgaan, de totstandkomingsdatum en de vindplaats toevoegen tussen haakjes. 

Verwijzen naar regelingen zonder een citeertitel

Als de citeertitel ontbreekt, hanteer je de totstandkomingsdatum van de regeling, gevolgd door een vermelding van het blad waarin de regeling gepubliceerd is (tussen haakjes). Ook vermeld je indien nodig (een deel van) de inhoudelijke aanduiding uit het opschrift (intitulé). 

Bij het vermelden van (een deel van) de inhoudelijk aanduiding uit het opschrift, kun je verwijzen naar verschillende soorten regelingen:

• Regelingen die zijn vastgesteld door een minister of staatssecretaris noem je ‘regeling van de Minister van/voor …’ of ‘regeling van de Staatssecretaris van  …’.
• Algemene regelingen worden aangeduid met ‘koninklijk besluit’ (KB).

Je laat eventuele departementale registratienummers of kenmerken weg als je verwijst naar een regeling. Verder krijgen de meeste woorden, zoals wet, rijkswet, verordening, et cetera, geen hoofdletter. 

Integratie van Bonaire, Sint Eustatius en Saba

Sommige regelingen kennen een variant met werkingssfeer die zich beperkt tot de eilanden Bonaire, Sint Eustatius en Saba. In dit geval krijgt de volledige of verkorte citeertitel de toevoeging BES. 

Verwijzen naar verdragen

Als je verwijst naar een verdrag, wordt het woord ‘verdrag’ wel met een hoofdletter geschreven. Ook wordt bij verdragen de datum voorafgegaan door de plaats van totstandkoming.

Verwijzen naar wetsartikelen, artikelleden en artikelonderdelen

Je mag zowel verkort als voluit verwijzen naar artikelen, artikelleden en artikelonderdelen. In veel publicaties wordt gebruikgemaakt van verkorte verwijzingen, maar in het naslagwerk ‘Aanwijzingen voor de regelgeving’ (2018) worden juist volledige verwijzingen voorgeschreven. 

In de Juridische Leidraad wordt aangegeven dat beide opties toegestaan zijn, en dat het voornamelijk van belang is dat je consistent verkort of voluit verwijst. 

Volledig verwijzen naar artikelen, artikelleden en artikelonderdelen

In de hoofdtekst wordt soms volledig verwezen naar artikelen, artikelleden en artikelonderdelen, omdat dit verplicht is in de officiële tekst van wetten en regelingen.

Verkort verwijzen naar artikelen, artikelleden en artikelonderdelen

Vaak wordt in voetnoten (en meestal ook in de hoofdtekst) verkort verwezen naar artikelen, artikelleden en artikelonderdelen. Mocht je voor deze vorm kiezen, gebruik dan geen komma’s, laat lidwoorden weg, en hanteer alleen reguliere afkortingen.

Probeer bij verwijzingen naar meerdere artikelen het woord ‘juncto’ te vermijden en kies liever voor ‘en’ of ‘in samenhang met’.

Veelgestelde vragen

Welke bronnen moet ik volgens de Juridische Leidraad opnemen in de literatuurlijst?

Volgens de Leidraad voor juridische auteurs neem je alleen bronvermeldingen op voor boeken, tijdschriften en online bronnen. De literatuurlijst bevat geen bronvermeldingen voor wet- en regelgeving en jurisprudentie.

Moet ik volgens de Juridische Leidraad een voetnoot opnemen voor wetten en regelingen?

In veel gevallen is een verwijzing in de voetnoot niet nodig voor wet- of regelgeving. Of je wel of geen voetnoot toevoegt, hangt af van het onderwerp van de tekst, de aard van de regeling en het lezerspubliek.

Volgens artikel 1:4 van de Algemene wet bestuursrecht heeft de term ‘bestuursrechter’ betrekking op een onafhankelijk orgaan.

Wetten en regelingen neem je niet op in de literatuurlijst.

Hoe verwijs ik volgens de Juridische Leidraad naar een regeling met citeertitel?

Voor regelingen met citeertitels hoef je geen datum, plaats of vindplaats te vermelden. De vindplaats in het tijdschrift en het jaartal vermeld je alleen bij een nieuwe regeling met citeertitel.

Besluit uitvoering Crisis- en herstelwet (Stb. 2021, 193).

Hoe verwijs ik volgens de Juridische Leidraad naar een regeling zonder citeertitel?

Als de citeertitel ontbreekt, vermeld je de totstandkomingsdatum van de regeling en het tijdschrift waarin de regeling gepubliceerd is.

Artikel II van de wet van 29 januari 2021 (Stb. 2021, 45).