Voorbeelden van hoofdvragen voor je scriptie
De hoofdvraag is het belangrijkste onderzoeksvraag van je scriptie. Je stelt je hoofdvraag op aan de hand van je probleemstelling.
Een goede hoofdvraag is onderzoekbaar, haalbaar, origineel, complex, relevant, specifiek en focust zich op één probleem. Het kan lastig zijn om een goede hoofdvraag te formuleren.
Hieronder staan een aantal voorbeelden van hoofdvragen om een goed beeld te krijgen van wanneer een hoofdvraag goed is of slecht.
Inhoudsopgave
Goede hoofdvragen
| Voorbeelden goede hoofdvraag | Toelichting |
|---|---|
| Wat zijn de specifieke problemen en karakteristieken van verschillende typen zwerfkatten in Amsterdam-Noord? | Dit is een beschrijvende vraag die complex genoeg is. |
| Hoe kan de begeleiding door medewerkers van de ggz in Den Bosch rondom de seksuele gezondheid van jongeren in de wijk XX verbeterd worden? | Dit is een goede ontwerpvraag voor een beroepsgerichte bacheloropleiding.
Let op: Gebruik alleen een ontwerpvraag als dit door je opdrachtgever gevraagd wordt. |
| Welk effect heeft het uitvoeren van preventieve alcoholcontroles op het aantal mensen die dronken achter het stuur gaat zitten in de gemeente Nijmegen? | Dit is een toetsende vraag. |
| Wat is de rol van stomme films als een vorm van gedeelde ervaring in de Verenigde Staten in het begin van de twintigste eeuw? | Dit is een beschrijvende vraag die goed afgebakend is. |
| In hoeverre heeft de sociale afstand tot de klimaatveranderingsslachtoffers in een donatiewervingsadvertentie van een milieuorganisatie invloed op de donatie-intentie van jongeren tussen de 18 en 25 jaar? | Dit is een toetsende vraag waarmee een haalbaar onderzoek kan worden uitgevoerd door een effect te meten. |
| Welke praktische onderwijstechnieken kunnen basisschoolleerkrachten inzetten om hoogbegaafde kinderen beter te herkennen en te begeleiden? | Dit is een beschrijvende vraag die complex is maar ook specifiek genoeg. |
Slechte hoofdvragen
| Voorbeelden slechte hoofdvraag | Criterium & toelichting | Verbeterde hoofdvraag |
|---|---|---|
| Hebben kinderen uit landelijke gebieden meer talent voor techniek dan kinderen uit stedelijke gebieden en speelt opvoeding hierbij een rol? | Criterium: Onderzoekbaarheid en specificiteit
Dit zijn twee aparte vragen. Stel maar één vraag tegelijk (met hoogstens twee delen). Ook is de vraag te algemeen en zijn begrippen niet goed gedefinieerd. |
Vergelijkende vraag met twee delen:
In welke opzichten verschillen de technische vaardigheden van kinderen uit Friesland ten opzichte van kinderen uit Noord-Holland en wat zijn hier mogelijke oorzaken van? |
| Wat is de Beeldenstorm? | Criterium: Onderzoekbaarheid
Deze beschrijvende vraag is te eenvoudig voor een hoofdvraag. Deze vraag fungeert beter als één van je eerste deelvragen. |
Toetsende vraag:
Wat is de invloed van het stadsbestuur geweest op het verloop van de Beeldenstorm? |
| Speelt opvoeding een rol bij de keuze voor een profiel op de middelbare school? | Criterium: Onderzoekbaarheid
Dit is een verklarende vraag die met ja/nee beantwoord kan worden. |
Verklarende vraag:
Welke factoren spelen een rol bij de keuze voor een profiel op de middelbare school? |
| Hoe kan je de Tweede Wereldoorlog verklaren? | Criterium: Onderzoekbaarheid
Deze verklarende vraag is niet concreet genoeg. Geen kort en bondig antwoord mogelijk. |
Toetsende vraag:
Wat is de invloed van de Tweede Oorlog geweest op de ontwikkeling van het mensenrechtenbeleid in Nederland? |
| Met welke soort muziek leveren productiemedewerkers de grootste productiviteit: klassiek, rock of hardcore muziek? | Criterium: Haalbaarheid en specificiteit
Niet specifiek genoeg en mogelijk te breed. Welke productiemedewerkers? In Nederland? |
Vergelijkende vraag met twee delen:
Wat is het verschil tussen de invloed van klassieke, rock- of hardcore muziek op de productiviteit van productiemedewerkers in Fabriek X? |
| Hoe kan armoede onder personen met een migratieachtergrond in Nederland worden verminderd? | Criterium: Haalbaarheid en specificiteit
Deze ontwerpvraag is erg breed voor een bachelor of masteronderzoek. |
Ontwerpvraag:
Hoe kunnen initiatieven in de wijk een bijdrage leveren aan het verminderen van armoede onder personen met een migratieachtergrond in Nederland? |
| Welk effect hebben gewelddadige films op het gedrag van kinderen? | Criterium: Haalbaarheid en specificiteit
Te breed. Het gedrag moet beter gespecificeerd worden. |
Toetsende vraag:
Welk effect hebben gewelddadige films op de ontwikkeling van agressieproblemen bij kinderen? |
| Als we meer aandacht besteden aan het vroegtijdig signaleren en remediëren van leesachterstanden (groep 3 en 4), ontstaan er dan minder leesachterstanden in groep 4 en 5? | Criterium: Haalbaarheid en specificiteit
Dit is een voorspellende vraag maar wel te speculatief. |
Toetsende vraag:
Wat is het effect van het vroegtijdig signaleren en remediëren van leesachterstanden in groep 3 en 4 van de basisschool op de leesachterstanden in groep 4 en 5? Ontwerpende vraag (voor een beroepsgerichte bacheloropleiding): Hoe kan de basisschool de leesachterstanden in groep 4 en 5 verminderen? |
De hoofdvraag is de centrale onderzoeksvraag van je scriptie. Deze stel je op met behulp van de probleemstelling die je weer met behulp van de probleemanalyse hebt opgesteld. Je beantwoordt de hoofdvraag met behulp van deelvragen of hypothesen, zodat je stap voor stap een antwoord kunt formuleren. Ja, je hoofdvraag kan een beschrijvende onderzoeksvraag zijn, maar op voorwaarde dat de onderzoeksvraag complex genoeg is waardoor hiervoor daadwerkelijk een onderzoek nodig is. Dit betekent dat het antwoord op die vraag niet voorhanden mag liggen. Dan heeft het immers geen nut om hier een onderzoek voor uit te voeren. Je eerste twee deelvragen zijn meestal beschrijvende vragen die je in je theoretisch kader kunt beantwoorden. De volgende deelvragen beantwoord je door middel van analyses in je resultaten. Je hoofdvraag beantwoord je pas in je conclusie. Je deelvragen worden zo in chronologische volgorde (van 1 tot bijvoorbeeld 5) beantwoord. Als je eerst antwoord geeft op deelvraag 3 en daarna pas op 1, dan is de volgorde nog niet logisch. Toets zelf hoe goed je onderzoeksvragen zijn met onderstaande lijst vragen. Alleen als het antwoord ‘ja’ is op iedere vraag, zijn ze waarschijnlijk goed: Heb je steeds ‘ja’ geantwoord? Vraag dan nog aan een of twee medestudenten om feedback en suggesties. Bespreek tot slot je onderzoeksvragen met je begeleider. Lees waarom zo veel studenten Scribbr inschakelen
Veelgestelde vragen
Citeer dit Scribbr-artikel
Als je naar deze bron wilt verwijzen, kun je de bronvermelding kopiëren of op “Citeer dit Scribbr-artikel” klikken om de bronvermelding automatisch toe te voegen aan onze gratis Bronnengenerator.
Swaen, B. & Scharwächter, V. (2023, 17 januari). Voorbeelden van hoofdvragen voor je scriptie. Scribbr. Geraadpleegd op 23 mei 2023, van https://www.scribbr.nl/starten-met-je-scriptie/voorbeelden-van-hoofdvragen/
