ChatGPT citeren | Format & Voorbeelden

ChatGPT, het populaire AI-taalmodel, is vrij nieuw. Onderwijsinstellingen en stijlgidsen werken nog steeds aan hun beleid over wanneer en hoe de tool kan worden gebruikt en geciteerd in academisch schrijven.

De richtlijnen zijn nog in ontwikkeling, dus we geven adviezen op basis van wat de verschillende stijlgidsen tot nu toe over de kwestie hebben gezegd. Dit artikel zal na verloop van tijd worden bijgewerkt met de nieuwste richtlijnen naarmate de verschillende autoriteiten hun aanbevelingen verder ontwikkelen.

We bespreken ook wanneer je naar ChatGPT moet verwijzen en of ChatGPT zelf bronnen kan citeren.

Let op
Universiteiten en andere instellingen moeten nog steeds standpunten formuleren over hoe ChatGPT en soortgelijke tools mogen worden gebruikt. Volg altijd de richtlijnen van je instelling in plaats als deze afwijken van online suggesties. Bekijk ook ons overzicht van AI-richtlijnen per onderwijsinstelling.

ChatGPT citeren in APA-stijl

Om in APA-stijl te verwijzen naar ChatGPT-content creëer je een bronvermelding voor de literatuurlijst met OpenAI als auteur en ChatGPT als titel. Je voegt de datum van de gebruikte ChatGPT-versie toe (deze vind je onderaan de pagina op de ChatGPT-site), de beschrijving “Large Language Model” in blokhaken, en als laatste de URL.

De verwijzing in de tekst bestaat uit “OpenAI” plus het jaartal van de gebruikte versie. Voeg altijd een verwijzing in de tekst toe als je tekst uit de tool citeert of parafraseert.

APA adviseert daarnaast om in je methodesectie of inleiding te beschrijven hoe je de tool hebt gebruikt en de prompt te vermelden die je hebt gebruikt voor elke verwijzing naar ChatGPT-content. Je kunt er ook voor kiezen om een bijlage toe te voegen met de volledige tekst van eventuele langere gesprekken met ChatGPT waaruit je citeert.

Voorbeeld: Verwijzen naar ChatGPT in APA-stijl
APA-format OpenAI. (Year). ChatGPT (Dag Maand versie) [Large language model]. chat.openai.com/chat.
Literatuurlijst OpenAI. (2023). ChatGPT (13 Feb. versie) [Large language model]. chat.openai.com/chat.
Verwijzing in tekst (OpenAI, 2023)

ChatGPT citeren in MLA-stijl

MLA geeft aan dat je een verwijzing in de tekst moet toevoegen voor alle antwoorden van ChatGPT die je citeert of parafraseert. Ook neem je een volledige bronvermelding op in je literatuurlijst.

De verwijzing voor de literatuurlijst begint met de titel (de specifieke prompt die je hebt gebruikt, tussen aanhalingstekens). Vervolgens noteer je “ChatGPT” en de datum van de versie die je hebt gebruikt, “OpenAI”, de datum waarop je het antwoord hebt opgevraagd, en de algemene URL van de tool.

De verwijzing in de tekst bestaat uit een verkorte versie van de titel (ingekort tot drie woorden) tussen aanhalingstekens.

Voorbeeld: Verwijzen naar ChatGPT in MLA-stijl
MLA-format Text van prompt” prompt. ChatGPT, Dag Maand versie, OpenAI, Dag Maand Jaar, chat.openai.com/chat.
Literatuurlijst “Vertel me over confirmation bias” prompt. ChatGPT, 13 Feb. versie, OpenAI, 16 Feb. 2023, chat.openai.com/chat.
Verwijzing in tekst (“Vertel me over”)

Als je een AI-tool zoals ChatGPT of Bing AI gebruikt om bronnen te vinden voor je onderzoek hoef je alleen die gebruikte bronnen te citeren in je onderzoek en niet de tool die je hebt gebruikt om ze te vinden.

Je moet wel een verwijzing toevoegen als je tekst overneemt uit een AI-tool of als je een AI-tool hebt gebruikt om je tekst te bewerken of woorden te vertalen. Dit kan in de lopende tekst of in een noot.

ChatGPT citeren in Chicago-stijl

Chicago-stijl raadt aan om naar ChatGPT te verwijzen in je voetnoot. Hiervoor gebruik je het format voor persoonlijke communicatie, net als bij een ongepubliceerd interview. Persoonlijke communicatie is niet opvraagbaar voor lezers, omdat ze je bron niet kunnen inzien, dus neem je geen bronvermelding op in de literatuurlijst.

Als je de gebruikte ChatGPT-prompt al in je tekst wordt genoemd, bestaat de voetnoot uit de zin “Tekst gegenereerd door ChatGPT”, de datum waarop je de prompt hebt gebruikt, “OpenAI” en de URL. Je gebruikt de algemene URL van de tool en niet de link naar het specifieke antwoord, omdat deze niet werkt voor andere gebruikers.

Als je opnieuw wilt verwijzen naar dezelfde ChatGPT-tekst, kun je de opmerking inkorten tot alleen “ChatGPT”.

Voorbeeld: Verwijzen naar ChatGPT volgens Chicago-stijl
Nederlands volledig: 1 Tekst gegenereerd door ChatGPT, 31 maart 2023, OpenAI, https://chat.openai.com/chat.

Engels volledig: 1 Text generated by ChatGPT, March 31, 2023, OpenAI, https://chat.openai.com/chat.

Verkorte verwijzing: 2 ChatGPT.

Als je gebruikte prompt niet wordt genoemd in je tekst, moet je deze opnemen in de noot.

Voorbeeld: Verwijzen naar ChatGPT volgens Chicago-stijl (met prompt)
Nederlands: 1 ChatGPT, antwoord op “Vertel me over confirmation bias”, 16 februari 2023, https://chat.openai.com/chat.

Engels: 1 ChatGPT, response to “Tell me about confirmation bias,” February 16, 2023, https://chat.openai.com/chat.

Als je de door ChatGPT gegenereerde tekst hebt bewerkt, moet je dit vermelden in de noot.

Voorbeeld: Verwijzen naar ChatGPT volgens Chicago-stijl (bewerkte tekst)
Nederlands: 1 Tekst gegenereerd door ChatGPT, 31 maart 2023, OpenAI, https://chat.openai.com/chat. Stijl en inhoud bewerkt.

Engels: 1 Text generated by ChatGPT, March 31, 2023, OpenAI, https://chat.openai.com/chat. Edited for style and content.

Moet ik naar ChatGPT verwijzen?

Universiteiten en autoriteiten op het gebied van bronvermelding hebben nog geen consensus bereikt over het gebruik van ChatGPT. Controleer daarom ook altijd de richtlijnen van je onderwijsinstelling en vraag toestemming aan je docent als je niet zeker weet of je ChatGPT of andere AI-tools mag gebruiken.

Als je ChatGPT-antwoorden gebruikt als primaire bron (bijvoorbeeld voor een onderzoek naar de kwaliteit van AI-tools) moet je altijd verwijzen naar de tool.

Als je ChatGPT gebruikt om je te helpen bij het onderzoeks- of schrijfproces (bijvoorbeeld om onderzoeksvragen te ontwikkelen of een opzet te maken) moet je vaak ook verwijzen naar de tool. Soms is het voldoende om alleen in de tekst of in een noot aan te geven dat je de tool gebruikt hebt. Controleer altijd de richtlijnen van je onderwijsinstelling.

Het is niet verstandig om naar ChatGPT te verwijzen als bron voor feitelijke informatie. ChatGPT maakt regelmatig fouten en wordt niet gezien als betrouwbare bron voor academische teksten. Als je ChatGPT vraagt een term te definiëren, kun je het beste een andere, betrouwbare bron zoeken om deze definitie te controleren.

Let op
Als je ChatGPT gebruikt om de opdracht voor jou te maken, zullen de meeste onderwijsinstellingen dit zien als plagiaat of fraude, ook als je naar ChatGPT verwijst. We raden het af om ChatGPT op deze manier te gebruiken.

Kan ChatGPT bronvermeldingen genereren?

Sommige mensen zijn nieuwsgierig naar waar ChatGPT de informatie vandaan haalt en vragen de tool om bronnen te vermelden. ChatGPT probeert hierop in te gaan, maar vermeldt niet altijd echte bronnen. In veel gevallen blijken de aangehaalde bronnen niet te bestaan.

Dit komt waarschijnlijk door de manier waarop ChatGPT werkt: de tool reproduceert patronen uit de trainingset, maar raadpleegt niet actief bronnen om informatie te vinden. De chatbot kan alleen bronnen gebruiken uit de trainingset (tot 2021) en kan niet zoeken op het internet. De tool is zich dus niet bewust van de gebruikte bronnen voor ieder antwoord.

Mensen hebben ook geprobeerd ChatGPT te gebruiken als bronnengenerator door de tool te vragen naar specifieke bronnen te verwijzen of verwijzingen in de tekst in te voegen, maar dit werkt tot op heden nog niet goed:

  • Wanneer je specifieke bronnen aanlevert, kan ChatGPT bronvermeldingen genereren, maar ze bevatten vaak verkeerde informatie of fouten in de lay-out.
  • Wanneer je ChatGPT vraagt bronvermeldingen toe te voegen zonder bronnen aan te leveren, genereert de tool vaak betrouwbaar ogende bronvermeldingen, maar dan wel voor bronnen die in werkelijkheid niet bestaan.

Daarom is het geen goed idee om ChatGPT te gebruiken als bronnengenerator. In plaats daarvan kun je beter een tool gebruiken die specifiek voor dit doel ontworpen is, zoals Scribbrs Bronnengenerator.

Andere interessante artikelen

Op zoek naar meer informatie over ChatGPT, AI tools, retoriek en onderzoeksbias? Bekijk onze artikelen met uitleg en voorbeelden!

Veelgestelde vragen over ChatGPT

Kan ik naar ChatGPT verwijzen in mijn tekst?

Ja, in sommige gevallen kan het gepast zijn om naar ChatGPT te verwijzen in je werk, met name als je de tool als primaire bron gebruikt (e.g., als je de mogelijkheden van AI-taalmodellen bestudeert).

Sommige onderwijsinstellingen kunnen vereisen dat je het gebruik van ChatGPT in je academische tekst erkent wanneer je de tool hebt ingezet bij het onderzoek- of schrijfproces. Controleer hiervoor altijd de AI-richtlijnen van je opleiding.

Omdat ChatGPT geen betrouwbare bron is, mag je het hulpmiddel niet aanhalen als bron van feitelijke informatie.

In APA-stijl kun je naar ChatGPT verwijzen in de vorm van persoonlijke communicatie, omdat de antwoorden die je hebt gekregen niet opvraagbaar zijn voor andere gebruikers. Je verwijzing ziet er dan als volgt uit:

(ChatGPT, persoonlijke communicatie, 11 februari 2023)

Is ChatGPT een betrouwbare bron?

Nee, ChatGPT is geen betrouwbare bron voor feitelijke informatie en je kunt beter niet verwijzen naar de tool bij wetenschappelijk onderzoek. Hoewel de chatbot probeert nauwkeurige en correcte antwoorden te geven, zit de tool er vaak naast omdat de antwoorden gebaseerd zijn op patronen in plaats van feiten en data.

De CRAAP-test om de betrouwbaarheid van bronnen te evalueren maakt gebruik van vijf criteria: recentelijkheid, relevantie, autoriteit, accuraatheid en doel. ChatGPT voldoet aan minstens drie daarvan niet:

  • Recentelijkheid: De dataset waarop ChatGPT is getraind stopt bij 2021, waardoor de data enigszins verouderd zijn.
  • Autoriteit: Het is slechts een taalmodel en daarmee geen betrouwbare bron van feitelijke informatie.
  • Accuraatheid: De tool baseert de antwoorden eerder op patronen dan op bewijs en kan geen bronnen citeren ter ondersteuning.

Je kunt ChatGPT dus beter niet aanhalen als betrouwbare bron voor een feitelijke bewering. Je kunt wel naar ChatGPT verwijzen om andere redenen, bijvoorbeeld als je een prompt hebt gebruikt voor je onderzoek.

Kan ik ChatGPT gebruiken om bronvermeldingen te genereren?

Nee, het is niet verstandig om bronvermeldingen te generen met ChatGPT. De chatbot is niet ontworpen voor dit doeleinde en heeft de neiging om bronnen te verzinnen die niet bestaan. Ook worden bronnen vaak gepresenteerd in het verkeerde format.

In plaats daarvan kun je beter een tool gebruiken die ervoor ontworpen is, zoals Scribbrs Bronnengenerator.

Je kunt ChatGPT wel op andere manieren gebruiken, bijvoorbeeld ter inspiratie, voor feedback of voor schrijfadvies.

Waar haalt ChatGPT informatie vandaan?

ChatGPT is een AI-taalmodel dat werd getraind op een grote hoeveelheid tekst uit verschillende bronnen (bv. Wikipedia, boeken, nieuwsartikelen, wetenschappelijke tijdschriften). De dataset had informatie over gebeurtenissen tot 2021, wat betekent dat informatie over recentere gebeurtenissen ontbreekt.

Het is belangrijk om te begrijpen dat ChatGPT geen toegang heeft tot een database met feiten om je vragen te beantwoorden. In plaats daarvan zijn de antwoorden gebaseerd op patronen die de tool ontdekte in de trainingsgegevens.

ChatGPT is dus niet altijd betrouwbaar. De chatbot kan algemene kennisvragen meestal accuraat beantwoorden, maar kan ook gemakkelijk misleidende antwoorden geven op meer gespecialiseerde onderwerpen.

Een ander gevolg van deze manier van antwoorden genereren is dat ChatGPT gebruikte bronnen meestal niet nauwkeurig kan citeren. De tool weet niet echt op welke bron een specifieke bewering gebaseerd is. Het is het beste om alle informatie die de tool geeft te controleren met betrouwbare bronnen.

Bronnen voor dit artikel

We raden studenten sterk aan om bronnen te gebruiken. Je kunt verwijzen naar ons artikel (APA-stijl) of je verdiepen in onderstaande bronnen.

Citeer dit Scribbr-artikel

Merkus, J. (2023, 11 mei). ChatGPT citeren | Format & Voorbeelden. Scribbr. Geraadpleegd op 25 maart 2024, van https://www.scribbr.nl/ai-tools-gebruiken/chatgpt-citeren/

Bronnen

Chicago Manual of Style. (n.d.). Citation, documentation of sources. The Chicago Manual of Style Online. Retrieved March 31, 2023, from https://www.chicagomanualofstyle.org/qanda/data/faq/topics/Documentation.html

McAdoo, T. (2023, April 7). How to cite ChatGPT. APA Style Blog. https://apastyle.apa.org/blog/how-to-cite-chatgpt

MLA. (2023, March 17). How do I cite generative AI in MLA style? MLA Style Center. https://style.mla.org/citing-generative-ai/

Wat vind jij van dit artikel?
Julia Merkus

Julia heeft onder andere een bachelor in Nederlandse Taal en Cultuur en twee masters in Linguistics en Taal- en Spraakpathologie. Na enkele jaren als editor, onderzoeker en docent schrijft ze nu artikelen over scripties, taalkunde, methodologie en statistiek om studenten te helpen.