Hypotheses opstellen in je scriptie

Een hypothese is een voorlopige stelling waarin je aangeeft wat je verwacht te vinden in je onderzoek. Door middel van wetenschappelijk onderzoek ga je deze hypothese vervolgens testen. Je stelt de hypothese op voordat je het onderzoek uitvoert.

Voorbeeld hypothese
Studenten die alle lessen bijwonen, hebben hogere cijfers dan studenten die niet alle lessen bijwonen.

Hoe formuleer je een hypothese?

1. Start met een hoofdvraag

De hoofdvraag is een ‘normale’ onderzoeksvraag. In veel scripties focust de hoofdvraag zich op de relatie tussen een onafhankelijke variabele (oorzaak) en een afhankelijke variabele (gevolg).

Heeft het bijwonen van alle lessen een effect op de hoogte van het cijfer van een scriptie?

Als de hoofdvraag complexer is, kun je ook meerdere hypotheses opstellen om de hoofdvraag te beantwoorden.

Welke factoren beïnvloeden de hoogte van het cijfer van een scriptie?

Voor de bovenstaande hoofdvraag kun je bijvoorbeeld de volgende factoren onderzoeken: ‘bijwonen van lessen’, ‘aantal bijeenkomsten met een begeleider’ en ‘het gebruik van een scriptienakijkservice’.

Voor elke relatie die je onderzoekt, stel je een aparte hypothese op. Je kunt een visuele weergave maken van alle relaties die je wilt testen in de vorm van een conceptueel model.

2. Verricht oriënterend onderzoek

De hypothese – je verwachting van wat je gaat vinden in je onderzoek – is niet zomaar een gok. Je baseert deze verwachting op resultaten uit eerdere onderzoeken die je kunt vinden door middel van deskresearch en literatuuronderzoek.

De literatuur die je gebruikt voor het opstellen van je hypothese, hoeft niet precies hetzelfde te onderzoeken als je eigen onderzoek. De kans dat je zulke literatuur vindt, is namelijk erg klein. In plaats daarvan kun je onderzoek gebruiken dat een vergelijkbaar probleem probeert te verklaren of waarin het probleem is onderzocht bij een andere doelgroep.

Een onderzoek dat aantoont dat stress kan leiden tot een burnout, kan worden gebruikt om de hypothese op te stellen dat stress kan leiden tot een depressie.

3. Formuleer een voorlopig antwoord

Na je literatuurstudie zou je een goed idee moeten hebben van de resultaten die je kunt verwachten in je eigen onderzoek. Probeer nu een duidelijk en beknopt antwoord te formuleren op de onderzoeksvraag.

Het bijwonen van alle lessen leidt tot hogere cijfers.

4. Formuleer je hypothese(s)

Je kunt je hypothese(s) op verschillende manieren formuleren. Iedere hypothese bevat ten minste:

• De variabelen die je onderzoekt
• De groep die je bestudeert
• De verwachte uitkomst

1. Oorzaak-gevolg
Bij het onderzoeken van een oorzaak-gevolgrelatie kun je de hypothese in de vorm van een als-danconstructie formuleren.

Als studenten alle lessen bijwonen, dan halen ze hogere cijfers.

2. Samenhang of effect
In veel wetenschappelijke onderzoeken wordt de samenhang of relatie tussen variabelen onderzocht. De hypothese kan dan focussen op het effect.

Het bijwonen van alle lessen door studenten heeft een positief effect op de hoogte van het cijfer.

3. Verschillen
Bij het vergelijken van twee of meer groepen, kan de hypothese focussen op de verschillen tussen deze groepen.

Studenten die alle lessen bijwonen, hebben hogere cijfers dan studenten die niet alle lessen bijwonen.

Toetsen van je hypotheses

Nadat je hypotheses zijn opgesteld, ga je toetsen of je verwachtingen juist of onjuist zijn. Als de onderzoeksresultaten je verwachting bevestigen, kun je de hypothese verifiëren. Wanneer je verwachting niet wordt bevestigd, kun je de hypothese falsifiëren.

Hypotheses kun je toetsen door middel van statistisch onderzoek. Je werkt hierbij met een nulhypothese (H0) en een alternatieve hypothese (H1). De nulhypothese is de aanname dat er geen relatie bestaat tussen de variabelen die worden getest.

Hypothese voorbeelden