Hoe schrijf je een betoog? | Betekenis & Voorbeelden

Een betoog is een argumentatief essay over een bepaalde stelling. Bij een betoog neemt de schrijver een duidelijk standpunt in over het onderwerp en probeert de schrijver de lezers aan de hand van een feitelijke argumentatie van dit standpunt te overtuigen.

Soorten essays
Een betoog is één van de drie soorten essays. De overige twee zijn:

  • Beschouwing: Beschrijft de voor- en tegenargumenten van een bepaalde stelling.
  • Verhalend essay: Ondersteunt een bepaalde stelling door middel van een verhalende tekst.

Een betoog is verreweg het meest voorkomende soort essay om voor een academische opleiding te schrijven.

Hoe maak je een betoog?

Het is belangrijk dat je betoog objectief is geschreven. Je argumenten moeten gebaseerd zijn op logica en bewijsmateriaal, en geen beroep doen op emotie of zaken overdrijven.

De structuur van een betoog bestaat net als elke andere soort essay uit een:

  • Inleiding
  • Kern
  • Slot

Je kunt de invulling van deze drie onderdelen van je betoog op veel verschillende manieren aanpakken. Er zijn twee gangbare modellen die je kunnen helpen bij het schetsen van argumenten in het kerngedeelte van je betoog:

Toulmin-model

Het Toulmin-model bestaat uit vier stappen die je zo vaak als nodig kunt herhalen voor je argument.

  1. Formuleer een bewering (claim)
  2. Geef de gronden (grounds) voor de bewering, i.e. haal bewijsmateriaal aan
  3. Verklaar de rechtvaardiging (warrant), i.e. hoe de gronden de bewering ondersteunen
  4. Bespreek mogelijke weerleggingen (rebuttals) van de bewering, waarbij je de grenzen van het argument aangeeft en laat zien dat je alternatieve perspectieven hebt overwogen

Het Toulmin-model is een gebruikelijke aanpak in een betoog. Je hoeft de specifieke termen (gronden, bewering, weerleggingen) niet te gebruiken voor je argument. Het is vooral van belang dat je een duidelijk verband legt tussen je bewering en de bewijzen voor de bewering.

Voorbeeld: Toulmin-model
Stel dat je een betoog schrijft over de effectiviteit van antidiscriminatiemaatregelen op de werkplek. Je ontwikkelt je argumentatie met het Toulmin-model:

  1. Bewering: Je beweert dat een training in onbewuste vooroordelen niet de gewenste resultaten oplevert en dat tijd en middelen beter kunnen worden ingezet om andere benaderingen te proberen.
  2. Gronden: Je haalt data uit literatuuronderzoek aan om je bewering te ondersteunen.
  3. Rechtvaardiging: Je legt uit hoe de beschreven data ondersteunen dat de training niet effectief is.
  4. Weerlegging: Je anticipeert op bezwaren tegen je bewering op basis van data uit andere onderzoeken, waarin je aangeeft of en waarom deze data wel of niet valide resultaten opleveren.

Rogeriaans argument

Het Rogeriaanse model bestaat ook uit vier stappen die je in je betoog zou kunnen herhalen:

  1. Bespreek wat het tegenovergestelde standpunt correct beargumenteert en leg uit waarom mensen dit standpunt zouden kunnen aanhangen.
  2. Benadruk de problemen van dit standpunt.
  3. Presenteer je eigen standpunt en laat zien hoe dit standpunt in staat is de problemen aan te pakken.
  4. Stel een mogelijk compromis voor: welke elementen van jouw standpunt zouden voorstanders van het andere standpunt kunnen overnemen?

Dit model bouwt een duidelijk beeld op van beide kanten van een argument en zoekt naar een compromis. Deze methode is vooral nuttig als mensen het sterk oneens zijn over de besproken kwestie, zodat je tegengestelde argumenten te goeder trouw kunt benaderen.

Voorbeeld: Rogeriaans model
Stel dat je wilt betogen dat het internet een positieve invloed heeft op het onderwijs. Je ontwikkelt je argumentatie aan de hand van het Rogeriaanse model:

  1. Je erkent dat studenten teveel vertrouwen op websites zoals Wikipedia.
  2. Je beweert dat docenten Wikipedia als onbetrouwbaarder beoordelen dan deze bron daadwerkelijk is.
  3. Je suggereert dat Wikipedia’s systeem van bronvermeldingen studenten daadwerkelijk kan leren over verwijzingen.
  4. Je stelt kritische betrokkenheid bij Wikipedia voor als een mogelijke opdracht voor docenten die sceptisch zijn over het nut ervan.

Voor de argumentatie in je betoog hoef je niet per se het Toulmin-model of het Rogeriaanse model te kiezen. Je kunt zelfs elementen van beide modellen gebruik in delen van je betoog. Het is vooral handig de modellen te overwegen om je te helpen met het structureren van je argumenten.

Het belangrijkste is dat je betoog in ieder geval een duidelijke inleiding, kern en slot bevat.

Tip
Twijfel je over je betoog? Maak dan gebruik van onze Nakijkservice voor essays en papers en laat je betoog nakijken op taalfouten door onze taalexperts.

Perfectioneer je essay

Zorg voor een foutloos essay met hulp van professionele Scribbr-editors. We kijken je essay na op:

  • Academisch taalgebruik
  • Onduidelijke zinnen
  • Grammaticale fouten
  • Interpunctie
  • Verboden woorden

Essay nakijken Meer weten over nakijken

Inleiding van je betoog

Net als bij andere academische essays begint een betoog met een pakkende inleiding. De inleiding dient om:

  • De interesse van de lezers te wekken;
  • Achtergrondinformatie te verschaffen;
  • Je stelling te presenteren;
  • De structuur van de hoofdtekst samen te vatten (in langere essays).

Beweeg over de verschillende delen van het onderstaande voorbeeld om te zien hoe een typische inleiding eruit ziet.

Inleiding betoog

De verspreiding van het internet heeft een wereldveranderend effect gehad, niet in het minst op de onderwijswereld. Het gebruik van het internet in academische context neemt toe, en de rol ervan bij het studeren wordt heftig besproken. Voor veel docenten die niet met deze technologie zijn opgegroeid, lijken de effecten ervan alarmerend en potentieel schadelijk.  Deze bezorgdheid, hoewel begrijpelijk, is misplaatst. De nadelen van het internetgebruik wegen niet op tegen de grote voordelen ervan voor docenten en studenten als een unieke uitgebreide en toegankelijke informatiebron, een middel om verschillende perspectieven te leren kennen en benutten, en een zeer flexibele leeromgeving.

De kern: Je argumentatie uitwerken

De kern van je betoog is waar je je argumentatie in detail uitwerkt. Hier presenteer je bewijzen, analyses en redeneringen om de lezer ervan te overtuigen dat je stelling klopt.

In een standaard vijf-alinea format voor essays neemt de kern drie van de vijf alinea’s in beslag. In langere essays zal de kern meer alinea’s omvatten en mogelijk verdeeld zijn in paragrafen met kopjes.

Elke alinea behandelt een eigen onderwerp, ingeleid met een onderwerpszin. Elk van deze onderwerpen moeten bijdragen aan je centrale argument. Let er hierbij op dat je geen irrelevante informatie opneemt.

Onderstaande voorbeeldalinea volgt een Rogeriaanse aanpak. Eerst worden de pluspunten van de tegengestelde positie erkend en vervolgens worden de problemen met die positie belicht.

Beweeg over de verschillende delen van het voorbeeld om te zien hoe een alinea is opgebouwd.

Kern betoog

Een veelvoorkomende frustratie voor docenten is het gebruik van Wikipedia als bron bij het schrijven. Het gebruik ervan onder studenten is niet beperkt: uit een onderzoek bleek dat de overgrote meerderheid van de ondervraagde studenten Wikipedia gebruikte (Head & Eisenberg, 2010). Een artikel in The Guardian benadrukt een algemeen bezwaar tegen het gebruik ervan: “een afhankelijkheid van Wikipedia kan studenten ontmoedigen om zich bezig te houden met echt academisch schrijven” (Coomer, 2013). Docenten hebben er zeker gelijk in als ze Wikipedia als populair beschouwen onder hun studenten, maar de bewering dat het de betrokkenheid met academische bronnen ontmoedigt, vereist verder onderzoek. Dit punt wordt door veel docenten als vanzelfsprekend beschouwd, maar Wikipedia zelf moedigt studenten expliciet aan om andere bronnen te raadplegen. De artikelen bevatten vaak verwijzingen naar academische publicaties en waarschuwen als bronvermeldingen ontbreken. De eigen richtlijnen voor onderzoek van de site maken duidelijk dat de artikelen moeten worden gebruikt als een startpunt en benadrukken dat gebruikers altijd “de referenties moeten lezen en controleren of ze echt ondersteunen wat er in het artikel staat” (Wikipedia, 2020). Voor veel studenten is Wikipedia inderdaad hun eerste kennismaking met de begrippen citeren en verwijzen. Het gebruik van Wikipedia heeft dus een positieve kant die meer aandacht verdient.

Conclusie van je betoog

Je betoog eindigt met een conclusie die de argumenten uit de hoofdtekst samenvat en daarop reflecteert.

Hier verschijnen geen nieuwe argumenten of bewijzen, maar in langere essays kun je de sterke en zwakke punten van je argumentatie bespreken en suggesties voor vervolgonderzoek doen. In alle conclusies moet je de relevantie en het belang van je argument benadrukken.

Beweeg over de verschillende delen van het voorbeeld om de typische elementen van een conclusie te zien.

Conclusie betoog

Het internet heeft een grote positieve invloed gehad op de onderwijswereld. Afgezien van enkele valkuilen is de waarde ervan evident in talrijke toepassingen. De toekomst van het onderwijs ligt in de mogelijkheden die het internet biedt voor communicatie, onderzoek en interactiviteit. Zoals de populariteit van afstandsonderwijs aantoont, waarderen studenten de flexibiliteit en toegankelijkheid die digitaal onderwijs biedt, en docenten zouden deze voordelen ten volle moeten benutten. De echte en denkbeeldige gevaren van het internet zijn door sceptici uitvoerig gedocumenteerd, maar het internet zal blijven bestaan. Het is tijd om ons serieus te richten op de potentie van het internet voor het goede.

Tip
Vind je het lastig om met je betoog te starten? Volg dan ons stappenplan voor het schrijven van een essay en lees onze schrijftips door. Ook kun je onze essay-voorbeelden bekijken om inspiratie op te doen.

Perfectioneer je essay

Zorg voor een foutloos essay met hulp van professionele Scribbr-editors. We kijken je essay na op:

  • Academisch taalgebruik
  • Onduidelijke zinnen
  • Grammaticale fouten
  • Interpunctie
  • Verboden woorden

Essay nakijken Meer weten over nakijken

Wanneer schrijf je een betoog?

Op de middelbare school of tijdens een schrijfcursus is het mogelijk dat je een betoog krijgt toegewezen als oefenopdracht. In de opdracht wordt meestal gevraagd om één van twee standpunten (vaak voor of tegen) te onderbouwen en er staan termen in als “argument” of “argumenteren”. De opdracht heeft regelmatig de vorm van een vraag.

Voorbeeld: Tweezijdige opdracht voor het schrijven van een betoog
Heeft de opkomst van het internet een positieve of negatieve invloed gehad op het onderwijs? Onderbouw je argument met bewijzen.

De opdracht kan ook meer open zijn wat betreft de mogelijke argumenten die je kunt aanvoeren.

Voorbeeld: Open opdracht voor het schrijven van een betoog
Wat is de grootste uitdaging voor de jongeren van nu?

Een betoog schrijven voor je opleiding

Tijdens je academische studie zal het overgrote deel van je essays of papers een vorm van argumentatie bevatten. Bij zowel een retorische analyse als een tekstuele analyse maak je bijvoorbeeld gebruik van argumentatie.

In deze context wordt meestal niet expliciet aangegeven dat je een betoog moet schrijven, maar een feitelijke argumentatie is een essentieel onderdeel van de meeste academische teksten. Het is dan ook goed om het schrijven van een betoog als je standaardaanpak aan te houden.

Voorbeeldopdrachten voor het schrijven van een betoog

Alle onderstaande voorbeeldopdrachten voor een academische opleiding impliceren een betoog als passend antwoord.

Bij deze voorbeelden moet je op basis van je onderzoek een specifiek standpunt over het onderwerp formuleren. In je essay lever je vervolgens argumenten aan voor dat standpunt en probeer je de lezers te overtuigen door je bewijs, evaluatie en analyse te presenteren.

Voorbeeldopdracht 1
Bespreek de effecten van globalisering op de economie van Nigeria.

  • Noem niet zomaar alle effecten op die je kunt bedenken.
  • Ontwikkel in plaats daarvan een gericht argument over het algemene effect en waarom het van belang is, ondersteund door bewijsmateriaal uit betrouwbare bronnen.
Voorbeeldopdracht 2
Beoordeel de doeltreffendheid van antidiscriminatiemaatregelen op het werk in de afgelopen tien jaar.

  • Geef niet enkel een dataselectie over de doeltreffendheid van de maatregelen.
  • Bouw je eigen argumentatie op over welke soorten maatregelen het meest of minst effectief zijn geweest, en waarom.
Voorbeeldopdracht 3
Analyseer de rol van de dubbelganger in de 19e-eeuwse gotische fictie.

  • Analyseer niet zomaar een willekeurige selectie van dubbelgangers.
  • Vorm een argument over specifieke teksten en vergelijk en contrasteer hoe ze hun thematiek uitdrukken door middel van het gebruik van dubbelgangers.

Veelgestelde vragen

Wat is het verschil tussen een beschouwing en een betoog?

Zowel een betoog als een beschouwing zijn een type essay.

Een betoog is een argumentatief essay over een bepaalde stelling. Bij een betoog neemt de schrijver een duidelijk standpunt in over het onderwerp en probeert de schrijver de lezers aan de hand van een feitelijke argumentatie van dit standpunt te overtuigen.

Een beschouwing is een essay waarin verschillende standpunten over een bepaalde stelling worden gegeven. Het doel is niet de zozeer de lezers te overtuigen van één standpunt, maar om de lezers zo volledig mogelijk te informeren zodat ze zelf een mening kunnen vormen.

Wanneer schrijf ik een betoog?

De meerderheid van de essays die op een academische opleiding worden geschreven hebben de vorm van een betoog. Tenzij anders vermeld, kun je ervan uitgaan dat de bedoeling van ieder essay is om argumentatief te schrijven. Hierbij dien je de lezers van je standpunt te overtuigen aan de hand van bewijzen en argumentatie.

In een schrijfcursus kun je opdrachten krijgen die specifiek je vermogen testen om een betoog te schrijven. Hiervoor wordt vaak in de instructies aangegeven dat het gaat om “argumenteren”, “beoordelen” of “bespreken”.

Waarom moet ik een essay schrijven?

Met een goed opgebouwd en onderbouwd essay toon je aan dat je kritisch kunt nadenken en over de juiste kennis bezit om je stelling te verdedigen. Je kunt je begeleider laten zien dat je voldoende hebt geleerd over een bepaald onderwerp en de verschillende aspecten goed begrijpt.

Je schrijft hierbij in een academische stijl. Let op: Als je een betoog schrijft, is dit meer dan slechts een samenvatting van wat je gelezen hebt.

Citeer dit Scribbr-artikel

Als je naar deze bron wilt verwijzen, kun je de bronvermelding kopiëren of op “Citeer dit Scribbr-artikel” klikken om de bronvermelding automatisch toe te voegen aan onze gratis Bronnengenerator.

Scharwächter, V. (2023, 02 maart). Hoe schrijf je een betoog? | Betekenis & Voorbeelden. Scribbr. Geraadpleegd op 3 december 2024, van https://www.scribbr.nl/essay/betoog/

Wat vind jij van dit artikel?
Veronique Scharwächter

Veronique heeft twee bachelors: één in Taal- en Cultuurstudies en één in Philosophy, Politics and Economics. Daarnaast heeft zij een boek geschreven over hoe filosofie je kan helpen in je studentenleven. Ze hoopt haar brede, interdisciplinaire kennis in te kunnen zetten om zo veel mogelijk studenten te helpen met het schrijven van hun scriptie.