De kern van je essay: de argumentatie en weerlegging

Met een argument verdedig je je standpunt tegen kritiek. De argumentatie is het belangrijkste deel van je essay. Met argumenten voor en weerleggingen van tegenargumenten overtuig je je lezer van jouw standpunt. Je doet dit door een argument naar voren te brengen en dit te bewijzen op basis van feiten, literatuuronderzoek, eigen onderzoek en/of waterdichte redeneringen.

Besteed veel tijd aan de kwaliteit van je redeneringen en maak duidelijk onderscheid tussen meningen, feiten, argumenten, beweringen en redeneringen. Begin hierbij ieder nieuw argument in een nieuwe paragraaf en schrijf per paragraaf of alinea een kernzin. Weid bovendien niet uit over onbelangrijke details.

Het verschil tussen standpunten en argumenten

Om onderscheid te maken tussen standpunten en argumenten kun je het volgende schema gebruiken waarin woorden of zinsdelen gegeven worden die signaleren dat het om een standpunt of een argument gaat.

Standpunten Argumenten
Ik ben van mening dat want
Hij vindt dat omdat
De conclusie is daarom immers
Het is duidelijk dat aangezien
Volgens mij namelijk
Etc. Etc.

Ontvang feedback op taal, structuur, lay-out en bronvermelding

Professionele Scribbr-editors kijken je scriptie na op:

  • Academisch taalgebruik
  • Onduidelijke zinnen
  • Grammaticale fouten
  • Interpunctie
  • Verboden woorden

Bekijk het voorbeeld

Volgorde van argumenten

Beschrijf je argumenten in een logische volgorde. Je kunt je argumenten (voor en tegen) op verschillende manieren in een logische volgorde presenteren:

  1. Thematisch:
    bespreek voor- en tegenargumenten per deelthema.
  2. Chronologisch:
    bespreek voor- en tegenargumenten in chronologische volgorde.
  3. Argumentatief:
    bespreek eerst de argumenten voor het standpunt en daarna de argumenten tegen het standpunt.

Hoeveel argumenten moet ik aandragen?

Geef op z’n minst 3 argumenten: 2 voor en een tegen die je vervolgens weerlegt. De meeste essays behandelen 5 argumenten, 3 voor en 2 tegen die weerlegd worden. Presenteer in ieder geval altijd meer argumenten voor dan tegenargumenten.

Het kan ook zijn dat je een argument naar voren brengt dat afhankelijk is van een ander argument voor de validiteit ervan. Dit is een nevenschikkend argument en dit kun je meetellen als apart argument.

Hoeveel argumenten je aan moet dragen is grotendeels afhankelijk van de lengte van je essay en de bewijzen die je nodig hebt om een argument te onderbouwen. Je gebruikt voor ieder argument een nieuwe paragraaf of alinea (wederom afhankelijk van de lengte).

Topic sentences: kernzinnen

De eerste (of soms de tweede zin) van de alinea moet de rest van de alinea overkoepelen. Deze zin leg je uit in de rest van je alinea. Kernzinnen in essays kunnen:

  • Je onderwerp introduceren
  • Argument presenteren
  • Informatie aandragen
  • Bewijs aandragen
  • Weerlegging van een argument presenteren
Voorbeeld juist gebruik van kernzinnen

Functie: Argument presenteren

Duurzame plantaardige landbouw ontziet milieu, klimaat en natuur, buit dieren niet uit en levert een normaal rendement op. De sleutel tot deze vorm van landbouw is een gezonde grond waarbij de bodem zijn volledig regenererend vermogen behoudt. Uit een studie van dertig jaar door X en Y (2018) is gebleken dat duurzame landbouw veruit te verkiezen is boven conventionele landbouw wat betreft de bodemtoestand, het energieverbruik, gewasopbrengsten, de financiële opbrengst, kosten, het gehalte organische stof in de bodem en ziektes en weerstand tegen slechte weersomstandigheden. Eveneens heeft deze studie aangetoond dat duurzame landbouw de wereldbevolking eenvoudig kan voeden. Om deze reden is het voordelig, essentieel om klimaatverandering tegen te gaan en realistisch voor rundveehouders om over te stappen op duurzame plantaardige landbouw.

Ontvang feedback op taal, structuur, lay-out en bronvermelding

Professionele Scribbr-editors kijken je scriptie na op:

  • Academisch taalgebruik
  • Onduidelijke zinnen
  • Grammaticale fouten
  • Interpunctie
  • Verboden woorden

Bekijk het voorbeeld

Argumenten voor je stelling

Een argument voor je standpunt geeft aan waarom jouw standpunt waar is. Als je een argument voor je stelling moet formuleren, geef dan antwoord op de volgende vragen:

  1. Waarom is jouw standpunt correct, oftewel wat is je argument?
    • Dit is je kernzin. Dit is altijd de eerste of tweede zin van de paragraaf of alinea.
  2. Wat is het bewijs hiervoor?
    • Presenteer feiten, waterdichte redeneringen, eigen onderzoek en/of ander onderzoek.
  3. Wat is je conclusie; is jouw argument correct op basis van het bewijs dat je hebt aangedragen?

Om over te schakelen naar het volgende argument of de conclusie (nadat je voldoende argumenten hebt aangedragen), geef je antwoord op de vraag:

  1. Wat is het volgende meest belangrijke punt dat je jouw lezer moet vertellen om hem of haar te overtuigen van jouw standpunt?
Voorbeeld argument voor een standpunt

De impact van rundveehouderij op de klimaatverandering

Duurzame plantaardige landbouw ontziet milieu, klimaat en natuur, buit dieren niet uit en levert een normaal rendement op. De sleutel tot deze vorm van landbouw is een gezonde grond waarbij de bodem zijn volledig regenererend vermogen behoudt. Uit een studie van dertig jaar door X en Y (2018) is gebleken dat duurzame landbouw veruit te verkiezen is boven conventionele landbouw wat betreft de bodemtoestand, het energieverbruik, gewasopbrengsten, de financiële opbrengst, kosten, het gehalte organische stof in de bodem en ziektes en weerstand tegen slechte weersomstandigheden.

Eveneens heeft deze studie aangetoond dat duurzame landbouw de wereldbevolking eenvoudig kan voeden. Om deze reden is het voordelig, essentieel voor de klimaatverandering en realistisch voor rundveehouders om over te stappen op duurzame plantaardige landbouw. Dit is echter niet het enige argument voor een omschakeling naar duurzame landbouw.

… (Volgend argument)

Tegenargumenten

Een tegenargument presenteer je om deze vervolgens op basis van bewijs te weerleggen, om met deze weerlegging je standpunt te bewijzen. Dit is een krachtige argumentatietechniek waarmee je jouw lezer als het ware voor bent.

Je lezer zal deze tegenargumenten wellicht al bedacht hebben en wordt vervolgens nog meer overtuigd van jouw standpunt als blijkt dat die tegenargumenten niet standhouden.

Tegenargumenten formuleren

Om een tegenargument te formuleren, geef je antwoord op de volgende vragen:

  1. Wat is een logisch tegenargument met betrekking tot jouw standpunt?
    • Dit is je kernzin. Dit is altijd de eerste of tweede zin van de paragraaf of alinea.
  2. Wat is het bewijs hiervoor?
    • Presenteer feiten, waterdichte redeneringen, eigen onderzoek en/of ander onderzoek.
  3. Maar… Waarom is dit tegenargument onjuist, en daarmee jouw standpunt juist?
  4. Wat is het bewijs hiervoor?
  5. Wat is je conclusie; is het tegenargument onjuist op basis van het bewijs dat je hebt aangedragen en is je standpunt daarmee correct?
Voorbeeld tegenargument en weerlegging

De impact van rundveehouderij op de klimaatverandering

De cijfers van het RIVM kloppen niet; landbouw is verantwoordelijk voor slechts 5 procent van de stikstofuitstoot volgens de berekening van de broeikasgasuitstoot in Vlaanderen. Deze berekening geldt voor Vlaanderen en houdt geen rekening met de uitstoot gelinkt aan het energieverbruik van de sector, teelt van voer voor de runderen en veranderingen in landgebruik, zoals wanneer bos plaatsmaakt voor weides. De 5 procent heeft betrekking op het broeikasgas dat vrijkomt uit mest en methaan van boeren in Vlaanderen en gaat niet over Nederlandse boerderijen. De berekening van het RIVM is het resultaat van een X-jarige studie waarbij alle mogelijke factoren omtrent rundveehouderij die invloed hebben op de klimaatverandering zijn meegenomen. Bovendien is deze studie in de afgelopen drie maanden grondig gecontroleerd en zijn de metingen herhaald om de geldigheid van de berekeningen nogmaals aan te tonen. Ook in Engeland zijn wetenschappers het eens over de impact van (rund)veehouderij op het klimaat. ‘Hoe je het ook draait of keert: dierlijke producten zijn verantwoordelijk voor het gros van de klimaatimpact van ons voedsel’, aldus Marco Springmann (University of Oxford), hoofdauteur van Nature. ‘Die impact verkleinen zal nodig zijn als we een kans willen maken om onder een opwarming met 2 graden Celsius te blijven.’ Het argument dat landbouw slechts verantwoordelijk is voor 5 procent van de stikstofuitstoot is daarmee niet gebaseerd op feiten, terwijl de berekeningen van de RIVM waarheidsgetrouw aanduiden wat de impact is van (rund)veehouderij op de klimaatverandering. Daarom is het noodzakelijk duurzame plantaardige landbouwvormen te stimuleren en subsidiëren zodat boeren realiseren dat dit betere alternatieven zijn voor het klimaat dan veehouderij. Dat cijfers niet kloppen is helaas niet het enige argument waar boeren zich aan vastklampen om vast te houden aan hun destructieve werkwijzen.

… (Volgend argument)

Veelgestelde vragen

Wat doe ik als mijn argumenten mijn stelling ontkrachten?

Als je argumenten ertoe leiden dat je eigenlijk moet aangeven dat je stelling niet klopt dan kun je drie dingen doen: 

  • Nieuwe argumenten zoeken die jouw stelling wel bevestigen en de oude argumenten vervangen. 
  • Je stelling aanpassen en op basis hiervan je essay opnieuw schrijven. 
  • In je conclusie aangeven dat je jouw stelling niet kunt bevestigen op basis van de argumenten en dat je nieuwe stelling daarom de volgende: ‘…’ is.
In welke volgorde moet ik mijn argumenten bespreken?

Behandel je argumenten voor je essay in een logische volgorde. Je kunt je argumenten (voor en tegen) op verschillende manieren in een logische volgorde presenteren:

  • Thematisch: bespreek voor- en tegenargumenten per deelthema.
  • Chronologisch: bespreek voor- en tegenargumenten in chronologische volgorde.
  • Argumentatief: bespreek eerst de argumenten voor het standpunt en daarna de argumenten tegen het standpunt.
Mag ik mijn stelling pas later presenteren, bijvoorbeeld in de argumentatie?

Nee. Je stelling vormt de rode draad van je essay en moet daarom direct in de inleiding worden gedeeld met je lezer. Zonder stelling kun je immers ook niet je standpunt beargumenteren.

Citeer dit Scribbr-artikel

Als je naar deze bron wilt verwijzen, kun je de bronvermelding kopiëren of op “Citeer dit Scribbr-artikel” klikken om de bronvermelding automatisch toe te voegen aan onze gratis Bronnengenerator.

Benders, L. (2023, 23 februari). De kern van je essay: de argumentatie en weerlegging. Scribbr. Geraadpleegd op 9 december 2024, van https://www.scribbr.nl/essay/kern-argumentatie/

Wat vind jij van dit artikel?
Lou Benders

Lou was Scribbrs Product- en Kwaliteitsmanager tot ze naar Italië verhuisde voor de liefde en het lekkere weer. Nu werkt ze op afstand aan Scribbrs diensten en aan handige artikelen over academische teksten.