Echter en Maar | Betekenis, Gebruik & Voorbeelden

Echter is een voegwoord dat een tegenstelling aangeeft, net als het meer gebruikelijke “maar”. Je legt hiermee meer nadruk op de beperking die wordt opgelegd aan het andere deel van de zin.

Aangezien het woord formeler klinkt dan “maar”, wordt “echter” meestal in geschreven taal gebruikt. Echter kan ook voorkomen als bijwoord.

Voorbeelden: Echter in een zin
  • Ik wil je graag zien. Echter, ik kan deze week niet.
  • Het bedrijf heeft deze maand veel winst behaald. Echter, het einddoel is nog niet bereikt.
  • Je kunt zonder te studeren een tentamen halen. Dit komt echter niet vaak voor.

Probeer de gratis Scribbr Grammatica Check

Echter aan het begin van een zin

Echter komt vaak voor aan het begin van de zin. In dat geval is het nodig om na “echter” een komma te plaatsen, voordat je de hoofdzin vervolgt.

Voorbeelden: Echter aan het begin van een zin
  • De data lenen zich voor statistische analyses. Echter, ik weet niet welke geschikt is.
  • De resultaten ondersteunen de hypothese niet. Echter, we kunnen deze niet verwerpen.
  • Ik denk dat de analyse goed is uitgevoerd. Echter, ik heb nog geen feedback ontvangen.

Inversie na “echter”

In de praktijk wordt vaak inversie toegepast na gebruik van “echter”. Dit betekent dat het onderwerp en de persoonsvorm worden omgedraaid. Dit gebruik wordt steeds vaker goedgekeurd, maar niet alle taalkundigen zijn het daarmee eens.

Daarom adviseren wij om geen inversie toe te passen na gebruik van “echter”.

Voorbeeld: Inversie na het gebruik van “echter”
  • De resultaten ondersteunen de hypothese niet. Echter, we kunnen deze niet verwerpen.
  • De resultaten ondersteunen de hypothese niet. We kunnen deze echter niet verwerpen.
  • De resultaten ondersteunen de hypothese niet. Echter kunnen we deze niet verwerpen.
  • Ik denk dat de analyse goed is uitgevoerd. Echter, ik heb nog geen feedback ontvangen.
  • Ik denk dat de analyse goed is uitgevoerd. Ik heb echter nog geen feedback ontvangen.
  • Ik denk dat de analyse goed is uitgevoerd. Echter heb ik nog geen feedback ontvangen.

Wat is een synoniem voor echter?

Er zijn meerdere synoniemen voor echter:

  • Maar
  • Niettemin
  • Toch
  • Doch (formeel, ouderwets)
  • Nochtans (formeel, ouderwets)

Wat is het verschil tussen maar en echter?

In principe betekenen “echter” en “maar” hetzelfde. Ze worden wel op een andere manier gebruikt en “echter” is formeler en sterker dan “maar”. Daarom kom je “echter” bijna niet tegen in gesproken taal.

Let op
Het is belangrijk om altijd voor een van de twee vormen te kiezen en ze niet te combineren, omdat dit dubbelop (een tautologie) is.

  • De hypothese wordt niet ondersteund, maar we kunnen deze echter niet verwerpen.
  • De hypothese wordt niet ondersteund, maar we kunnen deze niet verwerpen.
  • De hypothese wordt niet ondersteund. Echter, we kunnen deze niet verwerpen.

Gebruik

In formele teksten is het beter om je zin niet met “maar” te beginnen. In plaats daarvan lijm je de zinnen aan elkaar met een komma.

Voorbeeld: Verschil in gebruik (formele of academische stijl)
  • De analyse laat een significant effect zien. Echter, de effectgrootte is klein.
  • De analyse laat een significant effect zien. Maar de effectgrootte is klein.
  • De analyse laat een significant effect zien, maar de effectgrootte is klein.

Betekenisverschil (sterkte)

“Echter” is formeler dan “maar”. Daarom voelt het gebruik van “echter” niet natuurlijk aan in alledaagse taal. In academische teksten kun je zowel “echter” als “maar” gebruiken, maar het gebruik van “maar” vergroot de leesbaarheid van de tekst.

Voorbeeld: Maar vs echter in alledaags taalgebruik
  • Ik was graag naar je feest gekomen. Echter, ik kan niet. [onnatuurlijk]
  • Ik was graag naar je feest gekomen, maar ik kan niet. [natuurlijker]

Andere interessante taalartikelen

Op zoek naar meer artikelen over definities, afkortingen, veelgemaakte fouten en stijlfiguren? Bekijk dan ook eens onderstaande artikelen met uitleg, voorbeelden en oefeningen!

 

Bronnen voor dit artikel

We raden studenten sterk aan om bronnen te gebruiken. Je kunt verwijzen naar ons artikel (APA-stijl) of je verdiepen in onderstaande bronnen.

Citeer dit Scribbr-artikel

Merkus, J. (2024, 10 april). Echter en Maar | Betekenis, Gebruik & Voorbeelden. Scribbr. Geraadpleegd op 15 april 2024, van https://www.scribbr.nl/veelgemaakte-fouten/echter/

Bronnen

Van Dale. (z.d.). Echter. In Van Dale. Geraadpleegd op 27 oktober 2022, van https://www.vandale.nl/gratis-woordenboek/nederlands/betekenis/echter

Van Dale. (z.d.). Maar. In Van Dale. Geraadpleegd op 27 oktober 2022, van https://www.vandale.nl/gratis-woordenboek/nederlands/betekenis/maar

Wat vind jij van dit artikel?
Julia Merkus

Julia heeft onder andere een bachelor in Nederlandse Taal en Cultuur en twee masters in Linguistics en Taal- en Spraakpathologie. Na enkele jaren als editor, onderzoeker en docent schrijft ze nu artikelen over scripties, taalkunde, methodologie en statistiek om studenten te helpen.